Cwestiynau cyffredin am Sgwâr y Castell

• Y cefndir
• Yn ystod y gwaith
• Y dyfodol

Y cefndir

Pam mae'r ardal hon yn cael ei datblygu gyda chaffis yn y man cyhoeddus?

Nid oes unrhyw fan cyhoeddus yn cael ei golli, a bydd mwy o fannau gwyrdd sy'n hygyrch i'r cyhoedd. 

Bydd yr unedau bwyd a diod yn dod yn rhan o wyrddni Sgwâr y Castell, a fydd yn llawer mwy nag y mae ar hyn o bryd, o 25% o'r lleoliad i fwy na 40% o'r lleoliad.

Bydd pob uned fasnachol yn wynebu'r de a bydd seddi allanol a thoeau gwyrdd. Bydd hyn yn helpu i wella bioamrywiaeth yr ardal ac yn ychwanegu man gwyrdd hamddenol at ganol y ddinas, yn debyg i'r hyn rydym wedi'i wneud ar Ffordd y Brenin ar ei newydd wedd sydd â llawer o goed ac ardaloedd glaswelltog mawr deniadol.

Bydd y mannau masnachol yn creu refeniw i'r cyngor y gallwn ei ddefnyddio i ddarparu gwasanaethau cyhoeddus. 

Byddwch yn gallu mwynhau golygfeydd o gastell hanesyddol Abertawe o hyd.

Mae'r cyhoedd wedi dweud wrthym drwy amrywiol sianeli yn ddiweddar yr hoffent gael rhagor o fannau gwyrdd, maint tebyg o leoedd cyhoeddus y gellir eu defnyddio, mwy o resymau i bobl ddefnyddio Sgwâr y Castell a chysylltiadau cryfach â'r castell.

Pam nad yw'r sgwâr yn cael ei ailddatblygu i edrych fel yr oedd flynyddoedd yn ôl?

Mae amseroedd yn newid. Wrth i ddymuniadau pobl esblygu, felly hefyd ganol ein dinas.

Dyna pam y gwnaethom adeiladu arena, creu Ffordd y Brenin a Wind Street sy'n fwy addas i gerddwyr, a dyna pam rydym am greu Sgwâr y Castell hamddenol, cyfforddus a chwareus sy'n rhoi rhesymau i bobl ymweld ag e' a threulio amser yno. 

Bydd yr unedau bwyd a diod yn creu swyddi i bobl leol mewn amgylchedd pleserus. 

Bydd llawer mwy o wyrddni nag sydd yno ar hyn o bryd. Rydym am gadw cynifer o'r coed presennol ag y gallwn, gan blannu coed newydd a chyflwyno elw net sylweddol o ran bioamrywiaeth a lle gwyrdd; bydd mwy o liw a chymeriad, gan gynnwys coed sy'n cynnig cysgod, lloches a diddordeb tymhorol.

Sut rydych chi'n gwybod y bydd hyn yn gweithio?

Mae enghreifftiau da mewn trefi a dinasoedd eraill lle mae sgwariau cyhoeddus gyda bwyd, diod a hwyl yn llwyddiannus iawn.

Maen nhw'n cynnig yr hyn y mae pobl yn dymuno'i gael - awyrgylch hwyliog gyda chysur yr 21ain ganrif. 

Credwn y bydd cyhoedd Abertawe'n mwynhau'r syniad o ymlacio yn y lle hwn lle bydd llawer o wyrddni, gan gynnwys coed, nodweddion dŵr newydd sy'n debyg i nifer a osodwyd eisoes mewn dinasoedd eraill, gan gynnwys Bradford a Hull.

Mae ein tîm proffesiynol profiadol yn parhau i ddefnyddio profiadau o bedwar ban byd.

Sut rydym wedi cyrraedd y cam hwn? Sut rydych chi'n gwybod yr hyn y mae pobl eisiau ei gael yn wirioneddol?

Cafwyd nifer sylweddol o sylwadau ar ddyfodol y sgwâr mewn ymateb i Hysbysiad Gwaredu Man Agored yn 2017, ac yn sgîl ymgynghoriad cyhoeddus ar y strategaeth isadeiledd gwyrdd ar gyfer canol y ddinas. 

Defnyddiwyd sylwadau o'r ymgynghoriadau hyn i arwain datblygiad yr opsiynau ar gyfer y safle hwn. 

Defnyddiwyd proses ymgysylltu â'r cyhoedd pellach i gasglu'ch barn er mwyn ei hystyried ymhellach yn y broses ddylunio fanwl.

Roedd cyfle pellach i helpu i lywio'n meddwl yn ystod y cam cynllunio.

Pwy luniodd y cysyniad dylunio?

Penodwyd Spider Management yn 2019, i weithio gyda thîm proffesiynol a oedd yn cynnwys ACME yn ymgymryd ag astudiaeth dichonoldeb.

Mae ACME yn gwmni o benseiri mawr eu parch a chanddo hanes da o ddylunio trefol cyfoes.

Beth yw'r pwynt pan all pobl siopa y tu allan i'r ddinas ac ar-lein nawr?

Mae gwaith gwerth £1 biliwn yn cael ei wneud ar hyn o bryd i drawsnewid canol dinas Abertawe i'w wneud yn ardal lle mae pobl am weithio, byw astudio a threulio amser rhydd o ansawdd. 

Mae'n rhaid i ganol dinasoedd newid oherwydd effeithiau manwerthu ar-lein a'r pandemig, ac mae Abertawe wedi gwneud newidiadau sylweddol yn barod.

Mae llawer mwy o bobl bellach yn byw yng nghanol y ddinas, gan ysgogi busnesau newydd i gychwyn yno.

Mae Arena Swansea Building Society a pharc Amy Dillwyn cyfagos yn gatalydd i'r adfywiad hwn, gan ddod ag adloniant o'r radd flaenaf yma a chyfleoedd i ymlacio gyda ffrindiau a theulu.

Bydd Sgwâr y Castell ar ei newydd wedd yn helpu gydag adferiad tymor hir y ddinas ac yn ôl y cysyniad dylunio, bydd y lleoliad yn lle hyblyg mawr.

Pam rydych yn cyflwyno mwy o unedau masnachol pan fo lle gwag ar gael eisoes yng nghanol y ddinas ar ôl i fusnesau cenedlaethol fethu?

Rydym yn gwneud canol y ddinas yn lleoliad atyniadol lle gall pobl dreulio amser o ansawdd - ac nid ar gyfer siopa'n unig, oherwydd mae'n rhaid i ganolfannau trefol a dinesig o gwmpas y DU newid oherwydd ffactorau fel manwerthu ar-lein.

Bydd unedau bwyd a diod Sgwâr y Castell yn caniatáu i chi fwynhau'r rhan honno o ganol y ddinas a byddent yn cynnig rheswm arall dros ymweld a chefnogi ein busnesau lleol. Bydd yn amgylchedd o safon sy'n cynnwys mannau o safon i eistedd, ymlacio, mwynhau cwmni da a chael bwyd a diod. 

Rydym yn gweithio gyda phartneriaid ar ffyrdd eraill o ddod â bywyd newydd i'r unedau a adawyd yn wag oherwydd methiant manwerthwyr cenedlaethol. 

Mae'r Storfa, eich canolfan gwasanaethau cyhoeddus newydd, yn dod i hen safle BHS, er enghraifft.
Mae unedau gwag yng nghanol pob dinas; y gwahaniaeth allweddol gydag Abertawe yw bod ein gwaith gwerth £1 biliwn i adfywio canol y ddinas wedi hen ddechrau.

Sut mae'r cynlluniau hyn yn cyd-fynd â gweledigaeth y cyngor ar gyfer dyfodol canol ein dinas?

Mae eich cyngor yn arwain gwaith gwerth £1 biliwn i drawsnewid Abertawe, ac mae gwelliannau i ganol y ddinas fel Sgwâr y Castell yn rhan fawr o hynny.

Rydym am i ganol y ddinas fod yn ardal lle mae pobl am weithio, byw astudio a threulio amser rhydd o ansawdd.

Mae Ffordd y Brenin ar ei newydd wedd, Wind Street, adeilad Theatr y Palace ac Albert Hall yn dangos yr uchelgais honno - fel y mae datblygiadau fel Arena Swansea Building Society, Parc Amy Dillwyn, 71/72 Ffordd y Brenin a'r adeilad byw bioffilig.

Mae adeiladau'n cael eu trawsnewid yn Stryd Rhydychen, mae swyddfeydd newydd yn cael eu creu yn Princess Way ac mae adeilad Y Storfa, eich hwb gwasanaethau cyhoeddus, yn cael ei greu yn hen adeilad BHS.

Yn ystod y gwaith

Pryd mae'r gwaith yn digwydd?

Rydym yn disgwyl i'r prif gontractwyr fod ar y safle o ganol 2025 am oddeutu 18 mis, a disgwylir i'r gwaith gael ei gwblhau erbyn diwedd 2026.

Sut gallaf rannu fy marn â'r cyngor?

E-bostiwch eich barn i Sgwâr y Castell yn castlesq@abertawe.gov.uk. 

A fydd unrhyw goed yn cael eu colli?

Ein nod yw cadw'r holl goed iach. Bydd coed newydd yn cael eu hychwanegu. Bydd rhai llwyni'n cael eu disodli gan fathau mwy deniadol. Bydd yr holl blanhigion yn cael eu dewis yn arbennig i gyd-fynd ag amgylchedd prysur canol y ddinas.

Beth fydd yn digwydd i'r gosodiadau celf ar y waliau presennol?

Bydd y rhain yn cael eu tynnu'n ofalus lle bo hynny'n bosib er mwyn ystyried ble y gellid eu defnyddio yn y dyfodol.

A fydd pob un o'r pedair rhodfa o gwmpas y sgwâr yn hygyrch i gerddwyr a siopwyr drwy gydol y broses adeiladu, gan gynnwys y rhai sydd â heriau symudedd?

Bydd. Wrth gwrs, bydd rhai addasiadau'n cael eu gwneud i'r ardaloedd hynny i sicrhau y gall hysbysfyrddau diogelwch aros yn eu lle drwy gydol y gwaith adeiladu. 

A fydd y gwaith yn effeithio ar siopau a busnesau yn Sgwâr y Castell a'r cyffiniau?

Na fydd. Byddant ar agor ac yn hygyrch, a bydd ein contractwyr yn gwneud popeth o fewn eu gallu i sicrhau cyn lleied â phosib o darfu.

A fydd y gwaith yn effeithio ar breswylwyr lleol?

Bydd, ond dim ond ychydig. Bydd y llwybrau cerdded o amgylch y sgwâr yn parhau i fod ar agor ac yn hygyrch - er y bydd y sgwâr ei hun ar gau am barhad y gwaith. 

Mae ein contractwyr yn gobeithio tarfu cyn lleied â phosib a chynnal diogelwch; maen nhw'n brofiadol gyda'r math hwn o waith.

A fydd y gwaith yn cael unrhyw effaith ar y castell?

Na fydd.

Pa effaith y bydd y gwaith ar leoliadau cyfagos fel Y Storfa, hen adeilad Castle Cinema a'r gwaith trawsnewid arfaethedig ar adeilad McDonald's yn ei chael ar y cyhoedd?

Drwy gydol y broses adeiladu, byddwn yn trafod ag eraill sut gallwn leihau tarfu a chynnal diogelwch.

A fydd y safleoedd tacsis a bysus yn cael eu symud?

Yn ystod y gwaith adeiladu, bydd y safleoedd tacsis yn parhau i weithredu yn eu lleoliad presennol, gan helpu miloedd o bobl i deithio adref ar ôl nosweithiau mas.

Sut bydd y gwaith yn effeithio ar nosweithiau mas ar Wind Street?

Bydd tafarndai, bariau, caffis, bwytai ac atyniadau eraill ar Wind Street yn parhau i fod ar agor ac yn hygyrch drwy gydol y gwaith. Does dim angen i chi newid eich cynlluniau!

Sut bydd traffig yn cael ei reoli ar y ddwy ffordd sy'n ffinio'r sgwâr?

Ni fydd unrhyw newid i'r trefniadau teithio o ddydd i ddydd. Bydd adegau pan fydd angen gosod goleuadau traffig dros dro oherwydd anghenion adeiladu.

Y cynllun yw achosi cyn lleied o darfu â phosib.

Sut bydd cerddwyr yn canfod eu ffordd o gwmpas pan fydd yr hysbysfyrddau'n cael eu gosod o gwmpas y safle adeiladu?

Bydd arwyddion cyfeiriol dros dro'n cael eu gosod ar yr hysbysfyrddau diogelwch sy'n gwahanu'r llwybrau cerdded o'r safle adeiladu.

Y cynllun yw achosi cyn lleied o darfu â phosib.

Bydd y prif sgwâr ar gau ond bydd yr holl lwybrau cerdded o'i gwmpas ar agor o hyd.

Bydd busnesau lleol yn parhau i fod ar agor ac yn hygyrch.

Sut olwg fydd ar yr hysbysfyrddau diogelwch o amgylch y safle adeiladu?

Bydd ein hysbysfyrddau 8 troedfedd o uchder yn eich cadw'n ddiogel rhag y gwaith sy'n mynd rhagddo ar y safle adeiladu.

Byddant yn cael eu paentio'n goch a byddant yn cynnwys arwyddion pwysig sy'n esbonio'r mesurau diogelwch a'n cynlluniau ar gyfer y prosiect.

Rydym yn ystyried opsiynau ar gyfer gosod celf gyhoeddus dros dro, gan ein bod wedi gosod yr hysbysfyrddau ger Y Storfa gerllaw.

Sut bydd y timau adeiladu a'u hoffer mawr yn mynd i mewn ac allan o'r safle?

Mae ein contractwyr yn brofiadol gyda'r math hwn o waith ac maent yn deall bod achosi cyn lleied o darfu â phosib a diogelwch yn flaenoriaeth.

Bydd llwybrau i mewn ac allan o'r safle adeiladu'n cael eu rheoli'n ofalus bob amser.

Sut gallwn fod yn siŵr na fydd y gwaith yn cymryd mwy o amser na'r disgwyl?

Mae ein contractwyr yn gweithio i gynllun ac amserlen fanwl.

Byddwn yn cyfathrebu'n gyson â nhw i sicrhau bod y gwaith adeiladu'n mynd mor llyfn â phosib.

Sut gallwn fod yn siŵr na fydd y gwaith yn costio mwy na'r disgwyl?

Mae ein contractwyr yn gweithio i gynllun ac amserlen fanwl.

Byddwn yn cyfathrebu'n gyson â nhw i sicrhau bod y gwaith adeiladu'n mynd mor llyfn â phosib.

Beth am sŵn a llanast? Sut bydd hynny'n effeithio ar yr ardal a'r bobl leol?

Y cynllun yw achosi cyn lleied o darfu â phosib.

Mae ein contractwyr yn brofiadol gyda'r math hwn o waith, ac maen nhw'n gwybod bod angen rheoli llanast a sŵn yn effeithlon.

Sut byddwn yn cael ein diweddaru ar gynnydd y gwaith?

Bydd diweddariadau rheolaidd ar lwyfannau cyfryngau cymdeithasol y cyngor. 

Byddwn yn rhoi'r newyddion diweddaraf i'r cyfryngau lleol fel y gallant rannu diweddariadau os dymunant.

Mae ein contractwyr yn cynllunio cylchlythyr rheolaidd a sesiynau galw heibio ar gyfer aelodau'r cyhoedd a phobl fusnes er mwyn rhoi'r diweddaraf iddynt.

Faint o le fydd i bobl symud o gwmpas y sgwâr a chyrraedd y siopau wrth i'r gwaith fynd rhagddo?

Bydd y llwybrau cerdded ychydig yn llai llydan nag yr oedden nhw cyn y gwaith, ond rydym yn bwriadu gwneud yn siŵr bod digon o le i deuluoedd a grwpiau o ffrindiau gerdded i siopau, busnesau ac atyniadau yng nghanol y ddinas ac oddi yno.

Beth am fynediad cyflenwyr i fusnesau?

Bydd hyn yn cael ei gynnal.

Sut byddwch yn sicrhau mynediad i bobl anabl i'r siopau yn yr ardal wrth i'r gwaith fynd rhagddo?

Bydd hyn yn cael ei gynnal a byddwn yn parhau i gynnal trafodaethau parhaus â'n contractwyr.

Sut byddwch yn cadw'r ardal yn ddeniadol ac yn lân yn ystod y gwaith adeiladu?

Y cynllun yw achosi cyn lleied o darfu â phosib.

Mae ein contractwyr yn brofiadol gyda'r math hwn o waith, ac maen nhw'n gwybod bod angen rheoli llanast a sŵn yn effeithlon.

Y dyfodol

Beth os nad ydych yn gallu gosod yr unedau masnachol? Oni fydd hynny'n effeithio ar y sgwâr?

Byddem yn sicrhau bod ein telerau mor ddeniadol â phosib fel y gallai busnesau lleol sefydlu eu hunain a ffynnu yno; byddai'r busnesau hynny mewn lleoliad gwych, gyda nifer mawr o ymwelwyr a byddwn yn gwneud popeth o fewn ein gallu i helpu i greu swyddi a chyfleoedd newydd i bobl leol. 

Mae'r galw gan feddianwyr lleol am unedau masnachol cyfagos fel caffi yn adeilad Y Storfa yn galonogol iawn.

Oni fydd yn denu mwy o ymddygiad gwrthgymdeithasol?

Dydyn ni ddim yn meddwl hynny. Os yw pobl yn defnyddio'r lle i fwyta, yfed, ymlacio a chwarae yna rydym yn credu y byddai ymddygiad gwrthgymdeithasol yn llai tebygol. 

Bydd ein ceidwaid canol y ddinas yn parhau i fonitro'r ardal.

Oni fydd y nodweddion dŵr newydd yn denu pobl i'w camddefnyddio?

Gobeithio ddim. Byddant yno i bawb eu mwynhau ac i blant allu chwarae gyda nhw.

Bydd y nodweddion yn cynnwys jetiau dŵr, y gellir eu troi ymlaen neu eu diffodd i ganiatáu defnydd hyblyg o'r lle. 

Byddwn yn gofalu amdanynt, ond ein cyfrifoldeb ni fydd parchu unrhyw amgylchedd newydd - yn union fel ardaloedd i gerddwyr Ffordd y Brenin, parc newydd Bae Copr a Wind Street, sydd bellach yn amgylchedd gwell i gerddwyr a busnesau lletygarwch. 

Bydd y jetiau dŵr ar yr un lefel â'r sgwâr a byddwn yn gallu eu diffodd pan nad oes eu hangen er mwyn cynnal digwyddiadau.

Mae'n iawn i rywle gael ei weddnewid - ond sut gallwch sicrhau y byddwch yn gofalu amdano?

Mae cynnal a chadw palmentydd, tirlunio ac unedau masnachol yn rhywbeth rydym yn benderfynol o'i wneud yn iawn.

Mae nifer o gynlluniau'n cael eu hystyried fel rhan o'r broses o weithio tuag at Sgwâr y Castell newydd.

Ai Sgwâr y Castell fydd yr enw arno o hyd - neu a fydd yr ardal yn cael ei hen enw yn ôl?

Gan y bydd golwg a theimlad y lle yn newid yn ddramatig, ac er gwell, byddwn yn cynnig nifer o opsiynau i'r cyhoedd ar gyfer enwau posib - gan gynnwys yr enw presennol, ei enw yn y gorffennol ac amrywiadau ar y themâu hynny.

A fyddaf yn dal i allu gyrru neu reidio ar hyd Castle Bailey Street a Caer Street?

Byddwch. Nid oes unrhyw newidiadau wedi'u cynllunio ar gyfer trefniadau mynediad i fodurwyr a defnyddwyr eraill y ffordd.

Sut olwg fydd ar y sgwâr?

Bydd yn smart, yn hygyrch, yn wyrdd ac yn groesawgar.

A fydd y gerddi'n dychwelyd?

Mae pethau'n newid, felly ni fydd yr ardal yr un fath ag yr oedd yn y gorffennol, ond bydd llawer mwy o blanhigion a gwyrddni nag sydd wedi bod yn y blynyddoedd diwethaf. A bydd llawer o leoedd i ymlacio.

Pa mor wyrdd fydd y sgwâr?

Bydd mwy o wyrddni yn Sgwâr y Castell nag sydd ar hyn o bryd - o 25% o'r lleoliad i fwy na 40% o'r lleoliad.

A fydd y rhaeadr a'r ffynnon yn aros?

Byddwn yn cael gwared ar y rhaeadr a'r ffynnon sydd yno ar hyn o bryd. Byddant yn cael eu disodli gan ffynhonnau chwareus sy'n codi o lefel y ddaear. Bydd plant wrth eu boddau!

Beth am gerflun y ddeilen?

Y bwriad yw symud cerflun y ddeilen i leoliad arall yn Abertawe. Rydym yn ymgynghori â'r artist wrth i opsiynau gael eu harchwilio.

A fydd sgrîn fawr arall?

Bydd. Dadgomisiynwyd y sgrîn bresennol beth amser yn ôl. Bydd yr un newydd ar gael ar gyfer negeseuon cyhoeddus a digwyddiadau.

Pa nodweddion newydd fydd yno?

Bydd dwy uned sy'n gwerthu bwyd a diod, ffynhonnau chwareus sy'n dod allan o'r ddaear ac ardaloedd gwyrdd ar ben y busnesau.

A fydd yn lle gwell nag y mae nawr?

Bydd, yn ein barn ni. Bydd yn wyrddach ac yn fwy croesawgar, diolch i'r busnesau bwyd a diod.

A fyddwn ni'n gallu cynnal digwyddiadau yno?

Byddwch.

A fydd yn ardal addas i gynnal protestiadau cyhoeddus?

Bydd. Bydd digon o le ar gyfer digwyddiadau o'r fath.

A fydd y ffyrdd yn gweld yr un faint o draffig ag y maen nhw nawr?

Bydd. Ni fydd unrhyw newid i'r trefniadau mynediad.

A fydd y sgwâr ar agor i feicwyr a sglefrfyrddwyr, yn ogystal â cherddwyr?

Bydd. Byddwn yn gofyn i bawb rannu'r ardal yn ofalus, fel y mae miloedd o bobl eisoes yn ei wneud mewn mannau a rennir mewn lleoliadau prysur fel Ffordd y Brenin a rhannau o Stryd Rhydychen.

A fydd y sgwâr a'r pedwar llwybr cerdded o'i gwmpas yn hygyrch i gerddwyr a siopwyr, gan gynnwys y rhai sydd â heriau symudedd?

Bydd. Er bod cwymp serth o ben Sgwâr y Castell i'r gwaelod, rydyn ni'n gwneud yn siŵr y bydd pawb yn gallu ei fwynhau.

A fydd y cyngor yn cynnal a chadw'r ardaloedd gwyrdd?

Bydd. Bydd gennym gynllun cynnal a chadw rheolaidd.

A fydd yn ddiogel gyda'r hwyr?

Bydd.

Sut bydd yn cael ei oleuo?

Bydd goleuadau newydd sy'n llesol i'r amgylchedd yn cael eu gosod.

A fydd lle o hyd i'r brif goeden Nadolig?

Bydd y goeden yn cael ei symud i leoliad cyfagos yn ardal Sgwâr y Castell.

Sut bydd yr ardaloedd palmantog yn edrych ac yn teimlo?

Byddant yn groesawgar, yn ymlaciol ac yn ddiddorol, gyda lle i eistedd, ymlacio a chael hwyl.

A fydd y sgwâr newydd yn cael unrhyw effaith ar y castell?

Bydd yn cael effaith gadarnhaol. Bydd gan y castell ardal wyrddach a mwy croesawgar o'i flaen.

A fydd y safleoedd tacsis a bysus yno o hyd?

Nid yw'r safleoedd bysus yn Sgwâr y Castell wedi cael eu defnyddio ers peth amser; bydd y safleoedd bysus cyfagos yn Princess Way yn parhau i weithredu.

Bydd safle tacsis Sgwâr y Castell yn parhau i weithredu.

Beth am sbwriel a phethau fel gwm cnoi wedi'i daflu? A fydd yn cael ei lanhau, ac a fydd biniau ar gael?

Rydym yn gobeithio y bydd pobl yn parchu'r amgylchedd newydd ac yn cael gwared ar sbwriel yn gyfrifol. Bydd biniau sbwriel yn y sgwâr newydd a bydd yn cael ei lanhau'n rheolaidd fel rhan o drefn arferol y cyngor.

A fydd lleoedd i eistedd ac ymlacio?

Bydd.

A fydd rheseli beiciau o hyd?

Bydd. Bydd y brif resel feiciau y tu allan i McDonald's yn aros.