Deddf Gwahanfuriau etc. 1996

Os ydych chi'n mynd i wneud gwaith adeiladu, mae'n rhaid i chi ddarganfod a yw'r gwaith hwnnw'n berthnasol i'r Ddeddf. Byddai hyn yn cynnwys gwaith adeiladu sy'n cynnwys:

• gwaith ar wal bresennol a rennir ag eiddo arall
• adeiladu ar y ffin ag eiddo cyfagos
• cloddio ger adeilad cyfagos.

Os ydyw, rhaid i chi ddweud wrth eich holl gymdogion.

Beth yw gwahanfur?

Yn ôl y Ddeddf, mae wal yn 'wahanfur' os yw:

• dros ffin tir y mae dau neu fwy perchennog gwahanol yn berchen arno ac mae'n rhan o un adeilad
• mae un person yn berchen arno ond mae'n gwahanu dau adeilad neu fwy
• mae'n sefyll ar dir un perchennog yn unig ond yn cael ei ddefnyddio gan ddau berchennog neu fwy i wahanu eu hadeiladau.

Nid yw 'gwahanfur ffens' yn rhan o adeilad, ac mae ar y llinell ffin rhwng tiroedd dau berchennog gwahanol e.e. wal gardd.

Gallai 'adeiladwaith cydrannol' fod yn wal, yn rhaniad llawr neu debyg sy'n gwahanu adeiladau neu rannau o adeiladau e.e. fflatiau.

Mae'r Ddeddf yn ymwneud â gwaith ar wahanfuriau presennol, adeiladau newydd ar y llinell ffin rhwng darnau o dir cyfagos a chloddio ger adeiladau cyfagos.

Rhoi gwybod i'ch cymdogion am waith adeiladu

Mae'n rhaid i chi roi gwybod i'ch cymdogion os ydych chi'n bwriadu gweithio ar neu ger wal gydrannol. Mae gan wefan GOV.uk arweiniad ar sut i siarad â'ch cymdogion, a'r hyn y gallwch ei wneud i ddod i gytundeb. Mae hefyd gyngor ar gael os na allwch ddod i gytundeb. Mae'r llyfryn esbonio a llythyrau enghreifftiol hefyd ar gael i'w lawrlwytho.