1400 - Rhagor o wrthryfelwyr Cymreig a rhai ysbiwyr y Saeson

Ar ôl can mlynedd heb unrhyw ymosodiadau, daeth y castell dan fygythiad eto pan gyhoeddwyd Owain Glyndŵr yn Dywysog Cymru gan ei gefnogwyr yn 1400.

Arweiniodd wrthryfel yn erbyn gormes y Saeson ac erbyn 1402 roedd wedi ymosod ar y mwyafrif o'r cestyll a'r arglwyddiaethau yng Nghymru. Yn Abertawe bu Syr Hugh Waterton yn goruchwylio gwaith trwsio "er mwyn diogelu'r castell a'r arglwyddiaeth oherwydd gwrthryfel Owain Glyndŵr... a gwrthryfelwyr eraill a theyrnfradwyr a gelynion y Brenin yn y rhannau hyn".

Roedd milwyr arfog a saethwyr yr iwmyn wedi eu gosod yng Nghastell Abertawe, a thalwyd dau ddyn i deithio i'r gogledd tuag at Fachynlleth "i ysbïo ar a chanfod bwriadau a gweithredoedd Owain Glyndŵr a gwrthryfelwyr eraill, fel y gellid rhybuddio deiliaid yr arglwyddiaeth honno a'u paratoi i wrthsefyll y malais, gan ofni eu dyfodiad drwy'r amser". Er gwaethaf y cofnodion hyn o lyfrau cyfrifon y castell ni wyddom a wnaeth Owain ymosod ar Gastell Abertawe.

Dilynwch hanes Owain Glyndŵr drwy ymweld â Chastell Cydweli - a ddioddefodd fwy nag un ymosodiad gan gefnogwyr Owain Glyndŵr.

Addaswyd diwethaf ar 06 Ebrill 2022