Cynaeafu cregyn bysgod

Cau Ardal Gynhyrchu Dros Dro - Twyni Whiteford

Mae hysbysiad cau ardal dros dro wedi'i gyhoeddi ar gyfer ardal gynhyrchu gwely cocos Twyni Whiteford.

Gwnaed y penderfyniad i gyhoeddi hysbysiad cau dros dro yn dilyn samplu rheolaidd sydd wedi dangos bod y lefelau E.Coli yn uwch na'r lefelau a ganiateir.

Yn ogystal â hyn, roedd gwely cocos Twyni Whiteford eisoes ar gau a bydd yn parhau ar gau fel y gall Llywodraeth Cymru gynnal arolwg gwyddonol i asesu'r cyflenwadau a chwblhau Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd.

Ni ddylid casglu cocos at unrhyw ddiben masnachol nes i'r holl hysbysiadau o gau'r gwely cocos gael eu symud ymaith.

Mae gwaith samplu pellach yn cael ei wneud.

Does dim perygl iechyd i bobl sy'n defnyddio'r traeth, ond ni ddylid casglu na bwyta cocos.

Os ydynt yn byw mewn ardal sydd wedi'i llygru gan garthion neu sydd â ffurf wenwynig o flŵm algaidd, gall y cregynbysgod gronni bacteria neu firysau a hyd yn oed gwenwynau gan yr algau. Gall afiechydon megis gastroenteritis a hepatitis ddeillio o fwyta cregynbysgod halogedig tra gall gwenwyno gan docsinau algaidd megis gwenwyn parlysol pysgod cregyn a gwenwyn diaretig pysgod cregyn achosi salwch difrifol.

Er mwyn rheoli'r perygl o salwch, rhaid i bysgod cregyn sydd ar werth darddu o ardal gynhyrchu ddosbarthedig. Dosberthir ardaloedd fesul rhywogaeth yn ôl graddfa'r halogiad. Mae hyn yn seiliedig ar fonitro halogi ysgarthol yn y pysgod cregyn. Pysgod cregyn o ddyfroedd Dosbarth A yn unig sy'n gallu cael eu gwerthu'n uniongyrchol ar y farchnad. Mae'n rhaid i bysgod cregyn o ddyfroedd eraill gael eu prosesu ymhellach cyn cael eu gwerthu.

Mae'r ardaloedd dosbarthedig hyn sy'n cael eu defnyddio ar gyfer cynaeafu cregynbysgod yn fasnachol, yn cael eu profi'n rheolaidd gan yr awdurdod lleol. Anfonir samplau i Ganolfan yr Amgylchedd, Pysgodfeydd ac Acwafeithrin (CEFAS) yn Weymouth, sy'n coladu'r canlyniadau ac yn categoreiddio'r gwelyau.

Dosberthir gwelyau cregynbysgod yn ôl lefel y bacteria E.coli a geir yng nghnawd y cregynbysgod. Cyhoeddir rhestr ddiweddaraf (Yn agor ffenestr newydd) o ardaloedd sydd wedi'u dosbarthu ar wefan CEFAS (gweler Moryd Llwchwr). Mae'r rhestr wedi'i rhannu yn ôl ardaloedd awdurdodau lleol  ac mae'n darparu manylion yr ardaloedd cynhyrchu a chynaeafu cregynbysgod presennol.

• ceir rhestr o'r canlyniadau samplu bacteria diweddaraf (Yn agor ffenestr newydd) wedi'u diweddaru ar wefan CEFAS
• ceir rhestr o'r canlyniadau samplu gwenwyn diweddaraf (Yn agor ffenestr newydd) wedi'u diweddaru ar wefan yr Asiantaeth Safonau Bwyd

Os yw'r canlyniadau samplu ar gyfer y naill neu'r llall o'r rhain yn uwch na'r safonau derbyniol a bennir mewn deddfwriaeth, cyflwynir hysbysiadau cau dros dro. Mae'r rhain yn gwahardd cynaeafu pysgod cregyn ac fe'u defnyddir pan fydd perygl i iechyd cyhoeddus.

¹ Cyngor Sir Gâr sy'n gyfrifol am ardaloedd ar ochr ogleddol sianel llanw isel afon Llwchwr.

Daw'r mapiau canlynol o wefan CEFAS (Yn agor ffenestr newydd) ac maent yn dangos y gwelyau cocos a chregyn gleision dosbarthedig ym Moryd Burry.

Olrheiniadwyedd cregynbysgod

Er mwyn sicrhau olrheiniadwyedd y cynnyrch, mae angen dogfen gofrestru ar bob llwyth o gregynbysgod byw wrth iddynt gael eu cludo o'r ardal gynhyrchu ble y'u casglwyd i'r ganolfan anfon neu buro lle cânt eu prosesu.

Cysylltwch â ni am ddogfennau cofrestru os hoffech gasglu cregynbysgod o ardal gynhyrchu ddosbarthedig yn Ninas a Sir Abertawe.

Sylwer bod angen trwydded i gasglu cocos yn Moryd Burry. Mae hyn yn dod o dan orchymyn rheoleiddio dan reolaeth Cyfoeth Naturiol Cymru (Yn agor ffenestr newydd).