Griffith John
I gofio am y Cenhadwr Cristnogol Arloesol
Roedd Griffith John (1831-1912) yn genhadwr Cristnogol arloesol a aeth i Tsieina ar gyfer y cyfnod 1855 - 1912. Fe'i ganwyd yn Abertawe yn 14 Stryd Llangyfelach yn Greenhill, roedd yn addoli yng Nghapel Ebeneser a chafodd ei dderbyn yn aelod pan oedd yn blentyn ifanc wyth oed. Cyflwynodd ei bregeth gyntaf mewn cwrdd gweddi'n 14 oed a daeth yn bregethwr rheolaidd yn 16 oed. Cafodd ei ordeinio ym 1855 yma yn Ebeneser, a gadawodd Griffith John am Tsieina lle byddai'n gwasanaethu am 55 o flynyddoedd; yno daeth yn adnabyddus am ei deithiau cenhadol gan ymweld â chymunedau Tsieineaidd hyd at bellteroedd o 5000 cilomedr. Pan oedd yno, cyfieithodd John y Testament Newydd a rhan o'r Hen Destament i fwy nag un o dafodieithoedd Tsieina.
Sefydlodd Ysbyty'r Union yn nhalaith Wuhan, a bellach mae'n ganolfan bwysig ar gyfer gofal iechyd ac ymchwil feddygol. Yn fras, gwnaeth Griffith John gyfraniad pwysig i'r Eglwys yn Tsieina fel awdur, cyfieithydd a phregethwr a dechreuodd ei daith yn Eglwys Bedyddwyr Ebeneser, Abertawe.