Atodiad A - Ysgolion y mae'r cynnig hwn yn effeithio arnynt: Ysgol Gynradd Portmead

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Adran 5: Effaith ar staffio

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision

Adran 8: Manylebau STF

Adran 9: Hysbysiad Statudol

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Y cynnig hwn yw newid STF 'Anhwylder ar y Sbectrwm Awtistig' yn STF 'Cyfathrebu Cymdeithasol gydag Anawsterau Dysgu'.

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol:

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Ansawdd a Safonau mewn Addysg

Yn ystod eu hamser yn yr ysgol, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn gwneud cynnydd da yn eu dysgu ac yn cyflawni'n dda. Dros y blynyddoedd diwethaf, mae perfformiad disgyblion sy'n gymwys i gael prydau ysgol am ddim wedi gwella'n sylweddol erbyn diwedd cyfnod allweddol 2. Mae'r rhan fwyaf yn cyflawni o leiaf yn ogystal â disgyblion eraill yn yr ysgol. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion sy'n mynychu'r cyfleuster addysgu arbenigol yn gwneud cynnydd da dros amser yn unol â'u hanghenion a'u galluoedd. Maent yn gwneud cynnydd cadarn o ran cyflawni eu targedau eu hunain ar gyfer llythrennedd, rhifedd a thechnoleg gwybodaeth a chyfathrebu (TGCh). Trwy gydol y cyfnod sylfaen mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn gwrando'n astud ar oedolion ac yn ymateb yn briodol i gwestiynau. Er bod llawer o'r disgyblion ieuengaf yn dechrau'r ysgol gyda sgiliau siarad sydd wedi datblygu'n wael, erbyn diwedd y cyfnod sylfaen maent yn gwneud cynnydd cryf ac yn siarad â hyder a rhuglder cynyddol. Mae llawer o ddisgyblion yn cychwyn sgyrsiau ac yn siarad yn hyderus am eu profiadau. Yng nghyfnod allweddol 2, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn siarad yn hyderus ac yn glir. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion hŷn yn defnyddio ystod eang o eirfa i fynegi eu barn. Maent yn gwrando'n astud ac yn parchu barn ei gilydd, er enghraifft wrth drafod canlyniadau cadarnhaol a negyddol o weithredoedd cymeriadau yn eu nofelau. Yn y cyfnod sylfaen, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion hŷn yn defnyddio eu gwybodaeth am lythrennau a synau i ddarllen a sillafu geiriau anghyfarwydd yn llwyddiannus. Mae llawer yn ddarllenwyr brwdfrydig. Maent yn darllen yn rhugl gyda mynegiant cynyddol. Mae bron pob un yn siarad yn frwdfrydig am gymeriadau mewn llyfrau maen nhw'n eu mwynhau ac yn defnyddio cliwiau lluniau i'w helpu i wneud rhagfynegiadau synhwyrol am yr hyn a allai ddigwydd nesaf. Yng nghyfnod allweddol 2, mae gan y rhan fwyaf o ddisgyblion agweddau cadarnhaol at ddarllen. Maent yn siarad yn eiddgar am eu hoff lyfrau, megis Y Twits. Maent yn siarad yn wybodus am sut mae stori'n datblygu a sut mae'r gwahanol gymeriadau yn eu llyfrau yn rhyngweithio. Erbyn blwyddyn 6, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn trafod testunau gan eu hoff awduron yn fanwl. Maent yn sgimio a sganio llyfrau ffuglen a ffeithiol yn fedrus i gefnogi eu hymchwil ar gyfer gwaith pwnc. Er enghraifft, wrth chwilio am ffeithiau am gymeriadau megis 'Kissin Kate Barlow' o'u nofel. Trwy gydol yr ysgol, mae llawer o ddisgyblion yn datblygu eu sgiliau llawysgrifen yn dda. Yn y cyfnod sylfaen, mae'r rhan fwyaf yn gafael yn eu pensiliau yn gywir ac yn siapio eu llythyrau yn ofalus gyda maint cyson a gofod. Erbyn diwedd cyfnod allweddol 2 mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn sicrhau bod eu gwaith yn cael ei gyflwyno'n dda. Mae sillafu ac atalnodi'n gywir ar y cyfan Mae llawer o ddisgyblion yn ysgrifennu'n effeithiol mewn amrywiaeth o arddulliau, megis cofnodi gwybodaeth am Fôr-ladron. Maent yn defnyddio atalnodi sylfaenol i drefnu eu gwaith mewn brawddegau. Wrth iddynt barhau drwy'r Cyfnod Sylfaen, mae llawer o ddisgyblion yn cyflawni ystod addas o dasgau ysgrifenedig.

Mae safon ysgrifennu disgyblion iau yng nghyfnod allweddol 2 yn amrywiol. Mae ychydig o ddisgyblion mwy abl yn ysgrifennu yn helaeth gan ddefnyddio amrywiaeth o ffurfiau gwahanol. Maent yn dewis geiriau yn ofalus i wneud eu hysgrifennu yn fwy diddorol. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion hŷn yn ysgrifennu'n dda ar amrywiaeth o ffurfiau ac yn eu gwaith ar draws y cwricwlwm. Er enghraifft, wrth ysgrifennu llyfryn i dwristiaid ar gyfer ymwelwyr â Chymru. Maent yn defnyddio sgiliau llythrennedd a ddysgwyd mewn gwersi iaith yn llwyddiannus mewn meysydd eraill o'r cwricwlwm, er enghraifft, ysgrifennu stori estynedig am eu profiadau o gael eu cipio gan Arallfydyn a'u cludo i blaned bell i ffwrdd. Mae sgiliau rhifedd y rhan fwyaf o ddisgyblion yn datblygu'n effeithiol ar draws yr ysgol. Yn y cyfnod sylfaen, mae gan lawer afael dda ar ffeithiau rhifau sylfaenol ac maent yn ychwanegu ac yn tynnu rhifau dau ddigid yn dda. Mae llawer o ddisgyblion yn cyfrif newid o £1 yn gywir ac yn hyderus wrth ddefnyddio sgwariau rhif. Mae'r rhan fwyaf yn cymhwyso eu sgiliau mesur a thrin data yn effeithiol. Er enghraifft, maent yn defnyddio siartiau cyfrif a phictogramau o'r gwahanol fathau o dai yn Portmead. Yng nghyfnod allweddol 2, mae disgyblion hŷn yn defnyddio eu sgiliau trin data yn llwyddiannus i greu graffiau llinell o gymhlethdod cynyddol. Maent yn cymhwyso eu sgiliau'n dda mewn sefyllfaoedd bywyd go iawn, er enghraifft, wrth gynllunio ar gyfer gwerthu cynhyrchion yn y ganolfan arddio leol. Yn gyffredinol, mae disgyblion yng nghyfnod allweddol 2 yn trosglwyddo eu sgiliau rhifedd yn dda i feysydd cwricwlwm eraill. Er enghraifft, mae disgyblion yn defnyddio ystod eang o gyfrifiadau a sgiliau rhesymu yn ystod gweithgareddau menter. Mae bron pob disgybl yn gwneud cynnydd cryf wrth ddatblygu eu sgiliau TGCh. Yn y cyfnod sylfaen, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn trin offer TGCh yn effeithiol. Er enghraifft, maent yn rhaglennu robotiaid syml i deithio ar drac a thynnu lluniau gan ddefnyddio eu llechi. Erbyn diwedd y cyfnod sylfaen, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn hyderus i ddefnyddio gwahanol raglenni cyfrifiadurol. Er enghraifft, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn gwneud defnydd effeithiol o gronfeydd data i gofnodi'n gywir hyd y gwahanol bysgod sy'n cael eu dal gan gymeriad mewn llyfr darllen Cymraeg poblogaidd. Yng nghyfnod allweddol 2, mae disgyblion iau yn cynhyrchu diagramau cangen o gymhlethdod cynyddol i gefnogi eu gwaith mewn pynciau penodol. Mae disgyblion hŷn yn adeiladu'n effeithiol ar y sgiliau a ddysgwyd eisoes mewn TGCh. Er enghraifft, maent yn cynhyrchu clipiau ffilm diddorol, gan ddefnyddio technoleg sgrin werdd, fel rhan o'u gwaith llythrennedd ar ddyddiaduron fideo o'r gofod. Trwy gydol yr ysgol, mae bron pob disgybl yn gwneud cynnydd da iawn wrth ddatblygu eu sgiliau yn y Gymraeg. Yn y cyfnod sylfaen, mae disgyblion yn profi llawer o Gymraeg ac yn ymateb yn briodol i ystod dda o gyfarwyddiadau. Er enghraifft, maen nhw'n gofyn ac yn ateb cwestiynau syml yn hyderus ar y môr-leidr o Gymro 'Barti Ddu'. Erbyn diwedd cyfnod allweddol 2, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn cynnal sgwrs fer yn Gymraeg, gan ymestyn eu hatebion yn briodol. Maent yn darllen testunau syml gyda dealltwriaeth ac yn ysgrifennu paragraffau byr amdanynt eu hunain a lle maent yn byw sy'n cynnwys manylion addas. Mae'r 'Criw Cymraeg' yn gweithio'n ddiflino i hyrwyddo'r defnydd o'r iaith y tu allan i'r ystafell ddosbarth. 

Profiadau Dysgu ac Addysgu

Does dim disgwyl i'r cynnig gael unrhyw effaith negyddol ar brofiadau addysgu a dysgu yn yr ysgol.  Trefnir cyfleusterau addysgu arbenigol i ddarparu ystod o raglenni addysgu unigol i gefnogi cynnydd dysgwyr. Bydd llawer o'r dysgwyr yn profi ystod o anawsterau cysylltiedig megis oedi o ran llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu, rheoleiddio synhwyraidd ac emosiynol. Mae'r ysgol yn sicrhau bod gan staff a gyflogir yn y lleoliad sgiliau a phrofiad priodol i gefnogi dysgwyr orau. Mae'r lleoliadau'n darparu dysgu dosbarth bach wedi'i deilwra ar gyfer anghenion dysgu'r disgyblion, gan gynnwys ymyriadau i gefnogi llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu.

Byddai'r cyfle i gyflogi staff arbenigol a gweithio'n agosach gyda gwasanaethau arbenigol yn Abertawe yn gwella capasiti'r ysgol ar gyfer cynhwysiant ac o fudd i bob disgybl yn yr ysgol. 

Arolygodd Estyn yr ysgol ym mis Mehefin 2019 a chanfod y canlynol:

Yn ystod eu hamser yn yr ysgol, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion, gan gynnwys y rhai ag anghenion dysgu ychwanegol, yn gwneud cynnydd da yn eu dysgu ac yn cyflawni'n dda. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion sy'n mynychu'r cyfleuster addysgu arbenigol yn gwneud cynnydd da dros amser yn unol â'u hanghenion a'u galluoedd. Maent yn gwneud cynnydd cadarn o ran cyflawni eu targedau eu hunain ar gyfer llythrennedd, rhifedd a thechnoleg gwybodaeth a chyfathrebu (TGCh). Mae bron pob disgybl, gan gynnwys disgyblion yn y cyfleuster addysgu arbenigol yn ddysgwyr brwdfrydig. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn dangos agwedd gadarnhaol ac yn awyddus i rannu eu gwaith a'u llwyddiannau â'i gilydd, athrawon ac ymwelwyr. Mae gan y rhan fwyaf o athrawon ddisgwyliadau uchel ac mae bron pob disgybl yn ymateb yn dda i'r heriau a osodwyd. Un o gryfderau'r ysgol yw'r ethos gofalu sy'n bodoli ym mhob dosbarth, sy'n meithrin amgylchedd lle mae disgyblion a staff yn trin ei gilydd â pharch. Mae'r Pennaeth yn rhannu ei weledigaeth a'i ethos â chymuned yr ysgol gyfan yn effeithiol. O ganlyniad, mae moeseg tîm gynyddol gref wedi'i hategu gan ymdeimlad cyffredin o falchder a phwrpas. Mae'r corff llywodraethu yn cyfarfod yn rheolaidd, yn gynorthwyol ac mae ganddo lefel addas o ddealltwriaeth o'u rolau a'u cyfrifoldebau. 

Gofal, cymorth ac arweiniad

Mae gan bob ysgol ystod briodol o bolisïau a darpariaeth ar waith i hyrwyddo iechyd a llesiant disgyblion.  Mae'r ysgol wedi ymrwymo i ddarparu amgylchedd lle mae dysgu'n cael ei werthfawrogi ac mae disgyblion yn cyflawni eu potensial mewn amgylchedd hapus a diogel lle maen nhw'n dangos parch a goddefgarwch tuag at ei gilydd.  Mae'r awdurdod lleol yn rheoli derbyniadau i'r cyfleuster addysgu arbenigol. Bydd gan bob dysgwr Gynllun Datblygu Unigol (CDU) sy'n ddogfen statudol ac sy'n nodi'r hyn sy'n 'bwysig i' ac 'yn bwysig ar gyfer' y plentyn neu'r person ifanc, y canlyniadau a ddymunir a'r ddarpariaeth ddysgu ychwanegol sydd i'w gweithredu er mwyn cyflawni'r canlyniadau. 

Byddai'r awdurdod lleol yn gweithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod pawb yn deall eu cyfrifoldeb dros helpu i wella a chynnal cymorth gofal ac arweiniad. 

Arweinyddiaeth a Rheolaeth

Mae arweinyddiaeth a rheolaeth y cyfleusterau addysgu arbenigol wedi eu dirprwyo i ysgolion. Cyrff llywodraethu sy'n pennu'r model rheoli mwyaf priodol ar gyfer y cyfleuster, yn unol â dull arwain a rheoli'r ysgol i sicrhau bod y cyfleuster yn rhan gwbl integredig o'r ysgol. Gall yr awdurdod lleol ddarparu cyngor a chymorth mewn perthynas â phenodiadau arbenigol yn ôl yr angen. 

Byddai'r awdurdod lleol yn parhau i weithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod rolau a chyfrifoldebau yn glir. Byddai'n cefnogi'r ysgol i gael perthynas dda â rhieni a phartneriaid eraill fel bod disgyblion yn derbyn addysg o ansawdd uchel ac yn gwneud cynnydd da.

Byddai'r newidiadau arfaethedig yn cael eu cynllunio'n ofalus fel nad amharir ar arweinyddiaeth a llywodraethu'r ysgol. Nod hyn yw lleihau'r tarfu ar weithgarwch ehangach yr ysgol yn ystod y cyfnod sefydlu.  

Effaith y Cynnig 

Mae'n annhebygol y bydd y cynnig yn cael effaith sylweddol ar yr ysgol gan fod y newid mewn dynodiad yn adlewyrchu angen presennol a rhagfynegedig dysgwyr sy'n mynychu'r STF.  

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Mae dileu'r angen am ddiagnosis yn rhoi mwy o hyblygrwydd i osod disgyblion a allai fod ar restrau aros hir, a/neu sy'n cyflwyno ymddygiadau annodweddiadol niwroamrywiol sylweddol.

Ni fydd y cynnig hwn yn effeithio'n andwyol ar yr un disgybl. 

Adran 5: Effaith ar staffio

Ni fydd unrhyw effaith ar staffio o ganlyniad i'r cynigion i ailddynodi

Gall niferoedd staffio amrywio ar sail ein hadolygiad blynyddol o leoedd a gynlluniwyd, ond byddai hyn yn digwydd beth bynnag fydd canlyniad y cynigion hyn, yn rhan o'r gofyniad i adolygu lleoedd sydd wedi'u cynllunio'n flynyddol.   

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision:

Heriau:

Mae dileu'r angen am ddiagnosis yn heriol ar gyfer penderfynu ar leoliad, ac felly bydd angen prosesau lleoli cadarn a'r strategaeth hon yn cael ei chyfleu'n glir i'r holl randdeiliaid, gan gynnwys y rhieni. Mae disgybl sy'n gweithredu mewn ystafell ddosbarth/ysgol ynghyd â'r gallu i gyfathrebu ac ymddwyn yn briodol, yn ffactorau sy'n cael eu hystyried wrth feddwl am leoliadau arbenigol. 

Mesurau lliniaru:

Mae gan yr awdurdod lleol brosesau panel cadarn i gytuno ar leoliad a fydd yn cael eu hadolygu ymhellach unwaith y bydd yr angen am ddiagnosis ffurfiol wedi ei ddileu.

Bydd cyfathrebu parhaus, gofalus a chyson â rhanddeiliaid.

Mae gan yr ALl ddewislen hyfforddi helaeth a gall gynnig cymorth pwrpasol i'r ysgol hefyd er mwyn hyfforddi staff newydd. Mae gennym ni ddisgwyliad bod hyfforddiant o ansawdd uchel yn parhau.  

Manteision:         

Mae'r cynnig hwn yn hyrwyddo cymunedau ysgol cynhwysol. Mae Cyngor Abertawe ac ysgolion Abertawe yn dathlu amrywiaeth ac mae gan unrhyw ysgol sy'n cynnal STF rôl allweddol wrth hyrwyddo'r dull hwn. Credwn fod pob dysgwr yn elwa o ddysgu mewn amgylcheddau cynhwysol ac amrywiol lle mae gwahaniaethau'n cael eu dathlu. Mae athrawon a darpariaethau arbenigol yn ategu'r dull hwn. 

Adran 8: Manylebau STF:

Adran 9: Gofyniad Hysbysiad Statudol

Os bydd y Cabinet yn penderfynu bwrw ymlaen â'r cynnig hwn ar ôl ystyried yr ymatebion i'r ymgynghoriad, bydd y Cyngor yn cyhoeddi Hysbysiad Statudol, a fydd yn gwahodd unrhyw un sy'n dymuno gwrthwynebu, i wneud hynny yn ysgrifenedig o fewn cyfnod o 28 diwrnod. Os derbynnir gwrthwynebiadau, bydd adroddiad gwrthwynebu'n cael ei gyhoeddi ar wefan Cyngor Abertawe. Bydd copïau caled o'r adroddiad hefyd ar gael ar gais. Bydd yr adroddiad yn crynhoi'r materion a godwyd ac yn darparu ymateb Cyngor Abertawe i'r gwrthwynebiadau hynny. 

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig:

Medi 2025