Atodiad A - Ysgolion y mae'r cynnig hwn yn effeithio arnynt: Ysgol Gyfun Llandeilo Ferwallt

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Adran 5: Effaith ar staffio

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision

Adran 8: Manylebau STF

Adran 9: Hysbysiad Statudol

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Y cynnig hwn yw ailddynodi o STF 'Anawsterau Iaith a Lleferydd' i STF 'Cyfathrebu Cymdeithasol gydag Anawsterau Lleferydd ac Iaith'.

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol:

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Ansawdd a Safonau mewn Addysg

• Mae datblygiad yr ysgol o'r cwricwlwm newydd wedi bod yn hynod effeithiol, gyda ffocws ar wybodaeth ac arbenigedd pwnc yn ogystal ag arloesi wrth ddatblygu, cofnodi ac adrodd ar gamau dilyniant, sgiliau mewn cynlluniau gwaith a phrosiectau AoLE. Mae prosiect maes pontio llwyddiannus o ddysgu a phrofiad bellach wedi'i wreiddio gydag ysgolion cynradd clwstwr. 
• Mae dysgu proffesiynol yn cefnogi gweledigaeth a datblygiad yr holl staff, ac mae HMS a arweinir gan gymheiriaid wedi caniatáu cydweithio hynod effeithiol. Mae hyn wedi sgaffaldio dysgu proffesiynol a gwell darpariaeth, e.e. datblygu sgiliau o fewn y cwricwlwm ac addysgu a dysgu. Ymhlith yr enghreifftiau a rannwyd yn ddiweddar mae: dull BISHH o fetagwybyddio, arferion creadigol meddwl, ymddygiadau darllen, addysgu geirfa haen 2 a 3 yn benodol a Chymraeg i bawb. 
• Gwnaed cynnydd sylweddol gyda sgiliau Cymraeg y disgyblion, ac mae'r staff wrth eu bodd â chanlyniadau CA4 Cymru. Mae'r ysgol yn anelu am wobr Siarter Iaith Efydd Iaith. 
• Mae hunanwerthuso'n rheolaidd yn awgrymu bod dull yr ysgol gyfan o fetawybyddiaeth a hunanreoleiddio yn datblygu fel arfer hynod effeithiol. Nodwyd hyn drwy edrychiadau llyfrau, arsylwadau gwersi, triawdau, teithiau cerdded dysgu, staff a llais y disgyblion. 

Profiadau Dysgu ac Addysgu

Does dim disgwyl i'r cynnig gael unrhyw effaith negyddol ar brofiadau addysgu a dysgu yn yr ysgol.  Trefnir cyfleusterau addysgu arbenigol i ddarparu ystod o raglenni addysgu unigol i gefnogi cynnydd dysgwyr. Bydd llawer o'r dysgwyr yn profi ystod o anawsterau cysylltiedig megis oedi o ran llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu, rheoleiddio synhwyraidd ac emosiynol. Mae'r ysgol yn sicrhau bod gan staff a gyflogir yn y lleoliad sgiliau a phrofiad priodol i gefnogi dysgwyr orau.

Mae'r lleoliadau'n darparu dysgu dosbarth bach wedi'i deilwra ar gyfer anghenion dysgu'r disgyblion, gan gynnwys ymyriadau i gefnogi llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu.

Byddai'r cyfle i gyflogi staff arbenigol a gweithio'n agosach gyda gwasanaethau arbenigol yn Abertawe yn gwella capasiti'r ysgol ar gyfer cynhwysiant ac o fudd i bob disgybl yn yr ysgol. 

Arolygodd Estyn yr ysgol ym mis Rhagfyr 2017 a chanfod y canlynol:

Mae arweinwyr Ysgol Gyfun Llandeilo Ferwallt wedi sefydlu ethos lle mae disgyblion yn datblygu sgiliau cymdeithasol, dysgu a bywyd rhagorol. Mae profiadau dysgu yn diwallu anghenion disgyblion yn eithriadol o dda ac mae'r addysgu'n cefnogi disgyblion i gyrraedd safonau uchel. Mae'r ysgol yn cynllunio'n ddychmygus ac yn fedrus i ddatblygu sgiliau disgyblion.

Mae diwylliant cryf o ddysgu proffesiynol, ac mae staff yn dangos parodrwydd i gofleidio syniadau newydd ac ymdrechu i wella'n barhaus mewn datblygiad ysgol gyfan, yn y cwricwlwm, ac yn eu haddysgu. O ganlyniad, mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn gwneud cynnydd cryf iawn, ac yn cyflawni canlyniadau cyson uchel yng nghyfnod allweddol 4. 

Gofal, cymorth ac arweiniad

Mae gan bob ysgol ystod briodol o bolisïau a darpariaeth ar waith i hyrwyddo iechyd a llesiant disgyblion.  Mae'r ysgol wedi ymrwymo i ddarparu amgylchedd lle mae dysgu'n cael ei werthfawrogi ac mae disgyblion yn cyflawni eu potensial mewn amgylchedd hapus a diogel lle maen nhw'n dangos parch a goddefgarwch tuag at ei gilydd.  Mae'r awdurdod lleol yn rheoli derbyniadau i'r cyfleuster addysgu arbenigol. Bydd gan bob dysgwr Gynllun Datblygu Unigol (CDU) sy'n ddogfen statudol ac sy'n nodi'r hyn sy'n 'bwysig i' ac 'yn bwysig ar gyfer' y plentyn neu'r person ifanc, y canlyniadau a ddymunir a'r ddarpariaeth ddysgu ychwanegol sydd i'w gweithredu er mwyn cyflawni'r canlyniadau. 

Byddai'r awdurdod lleol yn gweithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod pawb yn deall eu cyfrifoldeb dros helpu i wella a chynnal cymorth gofal ac arweiniad.

Arweinyddiaeth a Rheolaeth

Mae arweinyddiaeth a rheolaeth y cyfleusterau addysgu arbenigol wedi eu dirprwyo i ysgolion. Cyrff llywodraethu sy'n pennu'r model rheoli mwyaf priodol ar gyfer y cyfleuster, yn unol â dull arwain a rheoli'r ysgol i sicrhau bod y cyfleuster yn rhan gwbl integredig o'r ysgol. Gall yr awdurdod lleol ddarparu cyngor a chymorth mewn perthynas â phenodiadau arbenigol yn ôl yr angen. 

Byddai'r awdurdod lleol yn parhau i weithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod rolau a chyfrifoldebau yn glir. Byddai'n cefnogi'r ysgol i gael perthynas dda â rhieni a phartneriaid eraill fel bod disgyblion yn derbyn addysg o ansawdd uchel ac yn gwneud cynnydd da.

Byddai'r newidiadau arfaethedig yn cael eu cynllunio'n ofalus fel nad amharir ar arweinyddiaeth a llywodraethu'r ysgol. Nod hyn yw lleihau'r tarfu ar weithgarwch ehangach yr ysgol yn ystod y cyfnod sefydlu.  

Effaith y Cynnig

Mae'n annhebygol y bydd y cynnig yn cael effaith sylweddol ar yr ysgol gan fod y newid mewn dynodiad yn adlewyrchu angen presennol a rhagfynegedig dysgwyr sy'n mynychu'r STF. Efallai y bydd angen hyfforddiant a datblygiad rhai staff a bydd yr awdurdod lleol yn gallu cefnogi gyda hyn. 

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Mae'r twf mewn ASD a'r disgyblion sy'n cyflwyno meddwl ac ymddygiad niwroamrywiol wedi cynyddu'n sylweddol dros y 10 mlynedd ddiwethaf. Mae'r darlun hwn ar lefel genedlaethol a byd-eang ac nid yw'n unigryw i Abertawe.

Mae'r cynnig hwn yn ceisio cydnabod y nifer cynyddol o blant a phobl ifanc y mae angen darpariaeth arbenigol arnynt yn ein hysgolion yn Abertawe, i ddiwallu eu hanghenion dysgu ychwanegol.

Sefydlwyd STF Llandeilo Ferwallt i gefnogi disgyblion ag anawsterau lleferydd ac iaith. Yn yr un modd mae STFs dynodedig bellach yn darparu ar gyfer disgyblion niwroamrywiol sydd hefyd ag anawsterau dysgu. Ar hyn o bryd yn Llandeilo Ferwallt mae gan 63% o'r disgyblion ddiagnosis ASD.

Ni fydd y cynnig hwn yn effeithio'n andwyol ar unrhyw ddisgybl sy'n mynychu STF Lleferydd ac Iaith Llandeilo Ferwallt ar hyn o bryd. Ni fydd disgwyl iddynt symud ysgol a gallant barhau yn Llandeilo Ferwallt nes iddynt adael blwyddyn 11.

Adran 5: Effaith ar staffio

Bydd y rhan fwyaf o staff eisoes wedi cael profiad o weithio gyda disgyblion sydd ag awtistiaeth neu sy'n niwro-amrywiol. Cynigir hyfforddiant i uwchsgilio staff. Gall niferoedd staffio amrywio ar sail ein hadolygiad blynyddol o leoedd cynlluniedig ond byddai hyn yn digwydd beth bynnag fydd canlyniad y cynigion hyn, yn rhan o'r gofyniad i adolygu lleoedd sydd wedi'u cynllunio bob blwyddyn.  

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision:

Heriau:

Mae dileu'r angen am ddiagnosis yn heriol ar gyfer penderfynu ar leoliad, ac felly bydd angen prosesau lleoli cadarn a'r strategaeth hon wedi ei chyfleu'n glir i'r holl randdeiliaid, gan gynnwys rhieni. Mae disgybl sy'n gweithredu o fewn ystafell ddosbarth/ysgol ynghyd â'r gallu i gyfathrebu ac ymddwyn yn briodol yn ffactorau sy'n cael eu hystyried wrth ystyried lleoliadau arbenigol.

Efallai y bydd angen rhagor o amser ar y disgyblion newydd a dderbynnir i'r STF yn yr ystafell ddosbarth, yn hytrach na threulio amser yn y brif ffrwd

Mesurau lliniaru:

Bydd y ddarpariaeth newydd yn cael ei chyflwyno'n raddol ac ni fydd unrhyw darfu ar addysg y dysgwr.

Ni fydd yn ofynnol i unrhyw blentyn symud i'r ddarpariaeth newydd os yw'n derbyn addysg yn rhywle arall ar hyn o bryd.

Mae gan yr awdurdod lleol brosesau panel cadarn i gytuno ar leoliad a fydd yn cael eu hadolygu ymhellach unwaith y bydd yr angen am ddiagnosis ffurfiol yn cael ei ddileu.

Bydd cyfathrebu parhaus, gofalus a chyson â rhanddeiliaid.

Mae gan yr ALl ddewislen hyfforddi helaeth a gall gynnig cymorth pwrpasol i'r ysgol hefyd er mwyn hyfforddi staff newydd. Mae gennym ni ddisgwyliad bod hyfforddiant o ansawdd uchel yn parhau.

Manteision:  

Mae'r cynnig hwn yn hyrwyddo cymunedau ysgol cynhwysol. Mae Cyngor Abertawe ac ysgolion Abertawe yn dathlu amrywiaeth ac mae gan unrhyw ysgol sy'n cynnal STF rôl allweddol wrth hyrwyddo'r dull hwn. Credwn fod pob dysgwr yn elwa o ddysgu mewn amgylcheddau cynhwysol ac amrywiol lle mae gwahaniaethau'n cael eu dathlu. Mae athrawon a darpariaethau arbenigol yn ategu'r dull hwn. 

Adran 8: Manylebau STF:

Adran 9: Gofyniad Hysbysiad Statudol

Os bydd y Cabinet yn penderfynu bwrw ymlaen â'r cynnig hwn ar ôl ystyried yr ymatebion i'r ymgynghoriad, bydd y Cyngor yn cyhoeddi Hysbysiad Statudol, a fydd yn gwahodd unrhyw un sy'n dymuno gwrthwynebu, i wneud hynny yn ysgrifenedig o fewn cyfnod o 28 diwrnod. Os derbynnir gwrthwynebiadau, bydd adroddiad gwrthwynebu'n cael ei gyhoeddi ar wefan Cyngor Abertawe. Bydd copïau caled o'r adroddiad hefyd ar gael ar gais. Bydd yr adroddiad yn crynhoi'r materion a godwyd ac yn darparu ymateb Cyngor Abertawe i'r gwrthwynebiadau hynny.

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig:

Medi 2025