Atodiad A - Ysgolion y mae'r cynnig hwn yn effeithio arnynt: Ysgol Gyfun Cefn Hengoed

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Adran 5: Effaith ar staffio

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision

Adran 8: Manylebau STF

Adran 9: Hysbysiad Statudol

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig

Adran 1: Newid/datblygiad STF arfaethedig

Y cynnig hwn yw ailddynodi STF 'Anawsterau Dysgu Cymedrol i Ddifrifol' yn STF 'Anawsterau Dysgu Difrifol'.

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol:

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Ansawdd a Safonau mewn Addysg

Mae datblygiad yr ysgol o gynlluniau ar gyfer Cwricwlwm i Gymru (CfW) wedi hen ennill ei brawf. Mae llawer o waith wedi'i wneud yn yr ysgol i barhau i ddatblygu CfW yn CA3 gan hyrwyddo datblygu cysylltiadau cwricwlaidd o fewn ac ar draws meysydd dysgu a phrofiadau (AALl). Mae'r gwaith hwn wedi ymestyn i wreiddio'r pedwar diben craidd o fewn y profiadau addysgu a dysgu yn yr ysgol. Yn hyn o beth, mae pwyslais cryf ar annog dysgwyr i ystyried y 4 diben o fewn pynciau AoLEs, sut mae hyn yn datblygu eu dealltwriaeth ac yn eu helpu i wneud cynnydd.

Mae'r ysgol yn defnyddio ymholiadau i werthuso strategaethau sydd wedi'u cynllunio i ymgorffori cysylltiadau o fewn ac ar draws AoLEs i wella dilyniant dysgu. Mae cysylltiadau wedi'u cryfhau ag ysgolion cynradd partner wrth fynd drwy'r gwaith hwn. Mae hyn wedi arwain at gyd-ddealltwriaeth o asesu a chynnydd. Mae cyfleoedd wedi eu mapio ar draws pob cynllun dysgu. Caiff cynlluniau dysgu eu gwerthuso a'u diwygio bob blwyddyn, gyda ffocws clir ar gysylltiadau dilys ac ystyrlon. Defnyddir llais y disgybl i lunio datblygiadau'r CfW o'u camau cynharaf. Anogir disgyblion i fyfyrio ar sut mae eu dysgu yn ymwneud â'r pedwar diben ym mhob pwnc. Crëwyd gweledigaeth yr ysgol ar gyfer CfW mewn cydweithrediad â rhieni/gofalwyr a'r gymuned ehangach drwy holiadur, yn ogystal â chyfleoedd ymgysylltu â'r gymuned.  Mae gwaith o ysgol i ysgol yn dda ac mae'r ysgol yn ymestyn y gwaith hwn ymhellach i gefnogi gwelliannau. 

Profiadau Dysgu ac Addysgu

Does dim disgwyl i'r cynnig gael unrhyw effaith negyddol ar brofiadau addysgu a dysgu yn yr ysgol.  Trefnir cyfleusterau addysgu arbenigol i ddarparu ystod o raglenni addysgu unigol i gefnogi cynnydd dysgwyr. Bydd llawer o'r dysgwyr yn profi ystod o anawsterau cysylltiedig megis oedi o ran llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu, rheoleiddio synhwyraidd ac emosiynol. Mae'r ysgol yn sicrhau bod gan staff a gyflogir yn y lleoliad sgiliau a phrofiad priodol i gefnogi dysgwyr orau. Mae'r lleoliadau'n darparu dysgu i ddosbarth bach wedi'i deilwra ar gyfer anghenion dysgu'r disgyblion, gan gynnwys ymyriadau i gefnogi llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu.

Byddai'r cyfle i gyflogi staff arbenigol a gweithio'n agosach gyda gwasanaethau arbenigol yn Abertawe yn gwella capasiti'r ysgol ar gyfer cynhwysiant ac o fudd i bob disgybl yn yr ysgol. 

Arolygodd Estyn yr ysgol ym mis Hydref 2023 a chanfod y canlynol:

Mae arweinwyr Ysgol Gymunedol Cefn Hengoed wedi llwyddo i greu diwylliant cryf o ddisgwyliadau cyson uchel sy'n cael ei ategu gan ethos cefnogol a gofalgar i'r ddwy ochr. Mae hyn, ynghyd â phrofiadau addysgu a dysgu effeithiol, yn sicrhau bod llawer o ddisgyblion yn gwneud cynnydd cryf yn eu dysgu. Mae'r ymdeimlad o berthyn a gofal sy'n treiddio i'r ysgol yn amlwg. Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn teimlo'n ddiogel pan fyddant yn yr ysgol ac yn ffynnu mewn cymuned lle maent yn teimlo eu bod yn cael eu derbyn ac yn cael eu meithrin i gyflawni a bod ar eu gorau. Mae staff ar draws yr ysgol yn creu amgylchedd dysgu hynod gadarnhaol lle mae bron pob disgybl yn arddangos ymddygiad rhagorol a lefelau uchel o barch tuag at ei gilydd, staff ac ymwelwyr. Mae gan y rhan fwyaf o ddisgyblion agweddau cadarnhaol at ddysgu ac maent yn awyddus i gymryd rhan mewn trafodaethau a thasgau yn yr ystafell ddosbarth sy'n gwella eu dysgu. Mewn llawer o wersi, mae addysgu effeithiol ac atyniadol yn sicrhau bod disgyblion yn gwneud cynnydd cryf wrth ddatblygu eu gwybodaeth, eu dealltwriaeth a'u sgiliau. Yn y gwersi hyn, mae athrawon yn ennyn diddordeb disgyblion yn llwyddiannus, yn adeiladu'n dda ar eu dysgu blaenorol ac yn eu hannog i gael dyheadau uchel ar gyfer eu dyfodol. Y ddarpariaeth i gefnogi datblygiad blaengar sgiliau'r disgyblion yw un o gryfderau nodedig yr ysgol. Mae wedi ei chynllunio a'i chydlynu'n dda er mwyn sicrhau bod disgyblion yn cael cyfleoedd defnyddiol i atgyfnerthu a gwella eu sgiliau llythrennedd, rhifedd, Cymraeg, digidol a meddwl. Yn ogystal, mae cwricwlwm eang a chytbwys yn ysgogi diddordeb disgyblion ac yn sicrhau bod ganddynt fynediad at ystod eang o brofiadau dysgu, gan gynnwys gweithgareddau allgyrsiol sy'n cefnogi eu cynnydd a'u llesiant yn effeithiol. Mae'r ysgol wedi cymryd ymagwedd synhwyrol a phwyllog tuag at ddatblygu eu Cwricwlwm i Gymru. Trwy dreialu defnyddiol a gwerthuso rheolaidd, mae arweinwyr wedi sicrhau bod disgyblion ym Mlynyddoedd 7 ac 8 yn cael mynediad at gwricwlwm effeithiol sy'n adeiladu'n dda ar eu dysgu. Mae arweinwyr a staff yn creu diwylliant diogelu effeithiol lle mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn teimlo'n ddiogel ac yn rhydd o fwlio. Mae staff yn mynd i'r afael ag unrhyw achosion o ymddygiad gwael neu fwlio yn sensitif ac yn greadigol i gefnogi disgyblion i wella eu hymddygiad yn y dyfodol. Mae hyn, ynghyd â gwaith yr ysgol i ddathlu amrywiaeth, wedi creu diwylliant cynhwysol lle mae disgyblion yn teimlo eu bod yn cael eu gwerthfawrogi yn rhan o gymuned yr ysgol. Mae disgyblion sydd ag anghenion dysgu ychwanegol, gan gynnwys y rhai sy'n mynychu'r cyfleuster addysgu arbenigol (STF), yn elwa o gymorth effeithiol. Maent yn gwneud cynnydd da mewn perthynas â'u targedau ac maent wedi'u hintegreiddio'n llawn i gymuned yr ysgol. Mae arweinwyr wedi dangos gallu cryf i sicrhau newid a gwelliant mewn sawl maes. Mae hyn yn cynnwys sicrhau addysgu effeithiol a mynd i'r afael ag effaith tlodi ar gynnydd a llesiant disgyblion. Er bod angen gwella ymhellach ar rai meysydd, mae arweinwyr ar bob lefel wedi sicrhau gwelliannau sylweddol ym mhresenoldeb disgyblion ers y pandemig ac wedi datblygu eu hysgol yn ganolfan i'r gymuned y maent yn ei gwasanaethu. Mae hyn yn agwedd arbennig o effeithiol ar waith yr ysgol. Mae arweinwyr ar bob lefel yn gwerthuso a gwella agweddau ar eu gwaith yn rheolaidd, ac mae uwch arweinwyr wedi galluogi arweinwyr canol i ddod yn ysgogwyr gwella allweddol. 

Gofal, cymorth ac arweiniad

Mae gan bob ysgol ystod briodol o bolisïau a darpariaeth ar waith i hyrwyddo iechyd a llesiant disgyblion.  Mae'r ysgol wedi ymrwymo i ddarparu amgylchedd lle mae dysgu'n cael ei werthfawrogi ac mae disgyblion yn cyflawni eu potensial mewn amgylchedd hapus a diogel lle maen nhw'n dangos parch a goddefgarwch tuag at ei gilydd.  Mae'r awdurdod lleol yn rheoli derbyniadau i'r cyfleuster addysgu arbenigol. Bydd gan bob dysgwr Gynllun Datblygu Unigol (CDU) sy'n ddogfen statudol ac sy'n nodi'r hyn sy'n 'bwysig i' ac 'sy'n bwysig ar gyfer' y plentyn neu'r person ifanc, y canlyniadau a ddymunir a'r ddarpariaeth ddysgu ychwanegol sydd i'w gweithredu er mwyn cyflawni'r canlyniadau. 

Byddai'r awdurdod lleol yn gweithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod pawb yn deall eu cyfrifoldeb dros helpu i wella a chynnal cymorth gofal ac arweiniad. 

Arweinyddiaeth a Rheolaeth

Mae arweinyddiaeth a rheolaeth y cyfleusterau addysgu arbenigol yn cael eu dirprwyo i ysgolion. Cyrff llywodraethu sy'n pennu'r model rheoli mwyaf priodol ar gyfer y cyfleuster, yn unol â dull arwain a rheoli'r ysgol i sicrhau bod y cyfleuster yn rhan gwbl integredig o'r ysgol. Gall yr awdurdod lleol ddarparu cyngor a chymorth mewn perthynas â phenodiadau arbenigol yn ôl yr angen. 

Byddai'r awdurdod lleol yn parhau i weithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod rolau a chyfrifoldebau yn glir. Byddai'n cefnogi'r ysgol i gael perthynas dda â rhieni a phartneriaid eraill fel bod disgyblion yn derbyn addysg o ansawdd uchel ac yn gwneud cynnydd da.

Byddai'r newidiadau arfaethedig yn cael eu cynllunio'n ofalus fel nad amharir ar arweinyddiaeth a llywodraethu'r ysgol. Nod hyn yw lleihau'r tarfu ar weithgarwch ehangach yr ysgol yn ystod y cyfnod sefydlu.  

Effaith y Cynnig

Mae'n annhebygol y bydd y cynnig yn cael effaith sylweddol ar yr ysgol gan fod y newid mewn dynodiad yn adlewyrchu angen presennol a rhagfynegedig dysgwyr sy'n mynychu'r STF. Efallai y bydd angen hyfforddiant a datblygiad ar rai aelodau staff a bydd yr awdurdod lleol yn gallu cynorthwyo gyda hyn. 

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Mae disgwyl y gellir rheoli disgyblion sydd ag anhawster dysgu cymedrol, yn aml, o fewn lleoliad prif ffrwd drwy setiau dosbarth a thechnegau addysgu gwahaniaethol.

Bellach mae rhagor o ddisgyblion yn cyflwyno gydag anawsterau dysgu difrifol ac yn aml nid ydynt yn gallu cael mynediad i ddosbarthiadau prif ffrwd drwy gydol y dydd. Efallai y bydd ganddynt ddiagnosis o oedi datblygiadol cyffredinol, anawsterau corfforol neu feddygol, problemau prosesu synhwyraidd, neu heriau niwroddatblygiadol.

Cydnabyddir bod STF Cefn Hengoed yn darparu ar gyfer yr holl anableddau a diagnosis amrywiol hyn, a gellir gweld hyn o fewn eu carfan STF bresennol.

Mae'r cynnig i ailddynodi STF Cefn Hengoed i Anawsterau Dysgu Difrifol felly yn cadarnhau'r math o ddarpariaeth sydd eisoes ar waith.

Felly, ni effeithir ar yr un disgybl gan y newid arfaethedig mewn enw. 

Adran 5: Effaith ar staffio

Ni fydd unrhyw effaith ar staffio o ganlyniad i'r cynigion i ailddynodi. Gall niferoedd staffio amrywio ar sail ein hadolygiad blynyddol o leoedd cynlluniedig, ond byddai hyn yn digwydd beth bynnag fydd canlyniad y cynigion hyn, yn rhan o'r gofyniad i adolygu lleoedd sydd wedi'u cynllunio'n flynyddol.   

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision:

Heriau:             

Ddim yn berthnasol gan y cynhelir y statws quo.

Mesurau lliniaru:

Ddim yn berthnasol gan y cynhelir y statws quo.

Manteision:     

Mae'r cynnig hwn yn hyrwyddo cymunedau ysgol cynhwysol. Mae Cyngor Abertawe ac ysgolion Abertawe yn dathlu amrywiaeth ac mae gan unrhyw ysgol sy'n cynnal STF rôl allweddol wrth hyrwyddo'r dull hwn. Credwn fod pob dysgwr yn elwa o ddysgu mewn amgylcheddau cynhwysol ac amrywiol lle mae gwahaniaethau'n cael eu dathlu. Mae athrawon a darpariaethau arbenigol yn ategu'r dull hwn. 

Adran 8: Manylebau STF:

Adran 9: Gofyniad Hysbysiad Statudol

Os bydd y Cabinet yn penderfynu bwrw ymlaen â'r cynnig hwn ar ôl ystyried yr ymatebion i'r ymgynghoriad, bydd y Cyngor yn cyhoeddi Hysbysiad Statudol, a fydd yn gwahodd unrhyw un sy'n dymuno gwrthwynebu, i wneud hynny yn ysgrifenedig o fewn cyfnod o 28 diwrnod. Os derbynnir gwrthwynebiadau, bydd adroddiad gwrthwynebu'n cael ei gyhoeddi ar wefan Cyngor Abertawe. Bydd copïau caled o'r adroddiad hefyd ar gael ar gais. Bydd yr adroddiad yn crynhoi'r materion a godwyd ac yn darparu ymateb Cyngor Abertawe i'r gwrthwynebiadau hynny. 

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig:  

Medi 2025