Atodiad A - Ysgolion y mae'r cynnig hwn yn effeithio arnynt: YGG Gŵyr

Adran 1: Newid / datblygiad STF arfaethedig

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Adran 5: Effaith ar staffio

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision

Adran 8: Manylebau STF

Adran 9: Hysbysiad Statudol

Adran 10: Dyddiad gweithredu arfaethedig

Adran 1: Newid / datblygiad STF arfaethedig

Y cynnig hwn yw agor Dosbarth STF Anawsterau Dysgu Cyffredinol ychwanegol.

Adran 2: Data cyd-destunol yr ysgol: 

Adran 3: Gwerthusiad o'r trefniadau presennol

Ansawdd a safonau mewn addysg

Mae gan Ysgol Gyfun Gŵyr hanes o fod yn ysgol sydd wedi ei thrwytho mewn traddodiadau Cymreig ac mae'r ethos hwn yn parhau'n amlwg.  Mae'r Pennaeth a'r Uwch Dîm Arwain yn aelodau staff profiadol yn yr ysgol sydd yno ers tro ac felly maent wedi ennill eu plwyf ac yn adnabod yr ysgol a'i chymuned yn dda.

Mewn Arolygiad diweddar gan Estyn, gofynnwyd i'r ysgol gyflwyno astudiaeth achos mewn perthynas â'r gwersi llesiant corfforol, llesiant maeth a llesiant cyfannol a gyflwynir i ddisgyblion ieuengaf yr ysgol. Canmolwyd yr ysgol hefyd am ei chymuned gynhwysol mewn amgylchedd clos. Cyfeiriodd arolygwyr at y 'cymorth personol sydd wedi'i deilwra'n fwriadol i ddiwallu anghenion unigol disgyblion. Mae'r ddarpariaeth ar gyfer cefnogi dysgwyr sy'n agored i niwed wedi'i lleoli mewn nifer o hybiau gydag ystod eang o ymyriadau wedi'u targedu sy'n cefnogi anghenion emosiynol, ymddygiadol a chymdeithasol disgyblion yn effeithiol. 

Mae'r berthynas rhwng Ysgol Gyfun Gŵyr a'i hysgolion cynradd bwydo yn gryf.  Mae'r ysgol wedi bod yn arloesol yn natblygiad Cwricwlwm Cymru ar draws y clwstwr.  Maent wedi nodi a mapio sgiliau ar draws y cwricwlwm gyda'r bwriad o sicrhau profiadau pwrpasol a chyfoethog wrth herio sgiliau creadigol, datrys problemau, meddwl beirniadol a metawybyddol dysgwyr ar draws y meysydd dysgu ac o'r naill gam cynnydd i'r llall. 

Mae'r Uwch Dîm Arwain yn nodi cryfderau ac yn cydnabod meysydd i'w datblygu yn yr ysgol yn dda. O ganlyniad, mae'r Cynllun Datblygu Ysgolion wedi'i hogi i adlewyrchu'r prif ffocws gwelliant ar gyfer y flwyddyn bresennol.  Mae cydweithio effeithiol rhwng ysgolion uwchradd yr ardal yn sicrhau datblygiad proffesiynol parhaus i'r Tribiwnlys ac yn rhoi cyfle i sicrhau ansawdd, rhannu a mireinio arfer ar draws ysgolion. 

Profiadau dysgu ac addysgu

Does dim disgwyl i'r cynnig gael unrhyw effaith negyddol ar brofiadau addysgu a dysgu yn yr ysgol. Trefnir cyfleusterau addysgu arbenigol i ddarparu ystod o raglenni addysgu unigol i gefnogi cynnydd dysgwyr. Bydd llawer o'r dysgwyr yn profi ystod o anawsterau cysylltiedig megis oedi o ran llythrennedd a rhifedd, iaith lleferydd a chyfathrebu, rheoleiddio synhwyraidd ac emosiynol. Mae'r ysgol yn sicrhau bod gan staff a gyflogir yn y lleoliad sgiliau a phrofiad priodol i gefnogi dysgwyr orau. Mae'r lleoliadau'n darparu dysgu mewn dosbarthiadau bach wedi'i deilwra ar gyfer anghenion dysgu'r disgyblion, gan gynnwys ymyriadau i gefnogi llythrennedd a rhifedd, lleferydd, iaith a chyfathrebu.  

Byddai'r cyfle i gyflogi staff arbenigol a gweithio'n agosach gyda gwasanaethau arbenigol yn Abertawe yn gwella capasiti'r ysgol ar gyfer cynhwysiant ac o fudd i bob disgybl yn yr ysgol.

Arolygodd Estyn yr ysgol ym mis Hydref 2023 a chanfod y canlynol:

Mae Ysgol Gyfun Gŵyr yn gymuned ofalgar a hapus, gydag ethos Cymreig cryf

lle mae disgyblion a staff yn dangos balchder yn eu hysgol. Mae'r pennaeth, uwch arweinwyr a staff yr ysgol yn rhoi blaenoriaeth glir o ran cefnogi llesiant a hyrwyddo llesiant diwylliant cadarnhaol o gynhwysiant, parch a chodi dyheadau.

Mae'r rhan fwyaf o ddisgyblion yn ymddwyn mewn modd gwâr o amgylch yr ysgol, yn groesawgar ac yn fodlon ac yn barod i siarad ag ymwelwyr. Mae llawer o ddisgyblion yn ymddwyn yn dda mewn gwersi. Mae'r disgyblion yn glir ynghylch pwy i fynd atynt pan fydd angen help a chymorth arnynt ac maent yn gwerthfawrogi'r cymorth cryf y maent yn ei derbyn. Mae cyfran uchel o ddisgyblion yn datblygu sgiliau arweinyddiaeth gwerthfawr a thrwy waith y cyngor ysgol ac amrywiol weithgorau, maent yn codi ymwybyddiaeth eu cyfoedion o faterion pwysig, megis parchu amrywiaeth, hawliau a phroblemau cymdeithasol. Mae disgyblion y chweched dosbarth yn gwneud cyfraniad gwerthfawr at fywyd yr ysgol a meddu ar sgiliau cymdeithasol aeddfed.

Mae'r ysgol yn darparu llu o gyfleoedd i ddisgyblion gymryd rhan mewn

gweithgareddau allgyrsol sy'n cyfoethogi eu haddysg. Yn y clybiau hyn, rhoddir profiadau gwerthfawr i ddisgyblion ddatblygu eu gwybodaeth a'u dealltwriaeth pwnc neu i fanteisio ar gyfleoedd ymarfer corff neu ddiwylliannol. Rhoddir cyfleoedd buddiol i ddisgyblion iau ddatblygu eu sgiliau personol a chymdeithasol drwy iechyd a gwersi llesiant. Mae'r gwersi llesiant corfforol, llesiant maethol a chyfannol

wedi'u cynllunio'n fedrus ac yn darparu ystod werthfawr o profiadau dysgu pwrpasol sy'n helpu disgyblion i ddatblygu'n ddysgwyr iach, hyderus ac

annibynnol. Un o nodweddion cryf y cwricwlwm yw hon.

Mewn gwersi, mae llawer o ddisgyblion yn gwneud cynnydd priodol yn eu gwybodaeth bwnc, sgiliau a dealltwriaeth. Yn y gwersi hyn, mae cynllunio gofalus sy'n ennyn diddordeb disgyblion ac sy'n cynnig her briodol iddynt. Fodd bynnag, nid yw rhai athrawon yn cynllunio eu gwersi yn ddigon effeithiol i sicrhau bod disgyblion yn gwneud cynnydd digonol.

Mae'r uwch dîm arwain yn cydweithio'n dda ac yn rhoi cryn bwyslais ar feithrin ethos gofalgar a chefnogol. Mae cyfrifoldebau ar draws y tîm arwain yn gorgyffwrdd ychydig ac mae hyn yn atal arweinwyr rhag mynd i'r afael â gwella addysgu a dysgu yn llawn. Yn ogystal, nid yw arweinwyr ar bob lefel yn rhan o'r broses o werthuso gwaith yr ysgol ac nid oes ystod ddigon eang o weithgareddau i sicrhau bod arweinwyr yn cael darlun cyflawn o'r cryfderau a'r meysydd ar gyfer gwelliant. Nid ydynt yn gwerthuso addysgu drwy ystyried ei effaith mewn digon o fanylder.

Mae trefniadau diogelu plant yn briodol ac mae pob aelod o staff yn deall eu Cyfrifoldebau i gadw disgyblion yn ddiogel. Mae safle'r ysgol yn helaeth ac yn agored ac, o ganlyniad, mae ychydig o faterion iechyd a diogelwch sy'n achos pryder. Y mae cyflwr adeilad 'Y Tŷ' ei hun yn dirywio ac nid yw'n cwrdd â'r gofynion neu anghenion disgyblion sy'n mynychu'r cwrs.

Gofal, cymorth ac arweiniad

Mae gan bob ysgol ystod briodol o bolisïau a darpariaeth ar waith i hyrwyddo iechyd a llesiant disgyblion.  Mae'r ysgol wedi ymrwymo i ddarparu amgylchedd lle mae dysgu'n cael ei werthfawrogi a lle mae disgyblion yn cyflawni eu potensial mewn amgylchedd hapus a diogel lle maen nhw'n dangos parch a goddefgarwch tuag at ei gilydd.  Mae'r awdurdod lleol yn rheoli derbyniadau i'r cyfleuster addysgu arbenigol.  

Bydd gan bob dysgwr Gynllun Datblygu Unigol (CDU) sy'n ddogfen statudol ac sy'n nodi'r hyn sy'n 'bwysig i' ac 'yn bwysig ar gyfer' y plentyn neu'r person ifanc, y canlyniadau a ddymunir a'r ddarpariaeth ddysgu ychwanegol sydd i'w gweithredu er mwyn cyflawni'r canlyniadau. 

Byddai'r awdurdod lleol yn gweithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod pawb yn deall eu cyfrifoldeb dros helpu i wella a chynnal cymorth gofal ac arweiniad.

Arweinyddiaeth a Rheolaeth

Mae arweinyddiaeth a rheolaeth y cyfleusterau addysgu arbenigol yn cael eu dirprwyo i ysgolion. Cyrff llywodraethu sy'n pennu'r model rheoli mwyaf priodol ar gyfer y cyfleuster, yn unol â dull arwain a rheoli'r ysgol i sicrhau bod y cyfleuster yn rhan gwbl integredig o'r ysgol. Gall yr awdurdod lleol ddarparu cyngor a chymorth mewn perthynas â phenodiadau arbenigol yn ôl yr angen. 

Byddai'r awdurdod lleol yn parhau i weithio gydag arweinyddiaeth yr ysgol i sicrhau bod rolau a chyfrifoldebau yn glir. Byddai'n cefnogi'r ysgol i gael perthynas dda â rhieni a phartneriaid eraill fel bod disgyblion yn derbyn addysg o ansawdd uchel ac yn gwneud cynnydd da.

Byddai'r newidiadau arfaethedig yn cael eu cynllunio'n ofalus fel nad amharir ar arweinyddiaeth a llywodraethu'r ysgol. Nod hyn yw lleihau'r tarfu ar weithgarwch ehangach yr ysgol yn ystod y cyfnod sefydlu.

Effaith y Cynnig

Mae ysgolion Abertawe'n gynhwysol a bydd cynnal STF estynedig o fudd i ddisgyblion prif ffrwd yn ogystal â'r rhai a leolir, gan ddarparu gwell dealltwriaeth a derbyniad i blant a phobl ifanc sydd ag angen dysgu ychwanegol. 

Adran 4: Effaith ar ddisgyblion

Ar hyn o bryd mae Ysgol Gyfun Gŵyr yn ddosbarth STF un dosbarth. 

Mae heriau'n codi pan fydd rhaid i STF un dosbarth ddarparu ar gyfer disgyblion 11 - 16 oed ar draws 5 grŵp blwyddyn cwricwlwm.

O ystyried y disgwyliad y bydd disgyblion sy'n cael mynediad i addysg cyfrwng Cymraeg yn cynyddu dros y 5 i 10 mlynedd nesaf, ynghyd â heriau STF un dosbarth, cynigir datblygu dosbarth STF arall fel y gellir gwneud dosbarth arall ar wahân i ddisgyblion CA3 a CA4.

Adran 5: Effaith ar staffio

Bydd angen athro a Chynorthwyydd Addysgu ychwanegol ar y dosbarth STF newydd.

Cynigir hyfforddiant i'r staff sydd newydd eu penodi.

Adran 6: Effaith ar gyllideb a chapasiti'r ysgol

Adran 7: Heriau, mesurau lliniaru a manteision: 

Heriau:  

Nodi a blaenoriaethu disgyblion y bydd arnynt angen y lleoliadau arbenigol.

Byddai angen cludiant ychwanegol o'r cartref i'r ysgol.

Mesurau lliniaru:  

Mae gan yr awdurdod lleol broses banel sefydledig ar gyfer lleoli disgyblion mewn STF. Efallai y bydd angen rhywfaint o gymorth ar y Panel gan Athrawon Arbenigol a/neu seicolegwyr addysgol sy'n cwmpasu ysgolion Cymru.

Mae gan yr ALl ddewislen hyfforddi helaeth a gall gynnig cymorth pwrpasol i'r ysgol i hyfforddi staff newydd. Mae gennym ni ddisgwyliad bod hyfforddiant o ansawdd uchel yn parhau.

Bydd disgyblion sy'n cael eu cludo i'r STF newydd wedi eu grwpio lle bo hynny'n bosibl ac yn rhannu cerbydau

Manteision:

Mae'r cynnig hwn yn hyrwyddo cymunedau ysgol cynhwysol. Mae Cyngor Abertawe ac ysgolion Abertawe yn dathlu amrywiaeth ac mae gan unrhyw ysgol sy'n cynnal STF rôl allweddol wrth hyrwyddo'r dull hwn. Credwn fod pob dysgwr yn elwa o ddysgu mewn amgylcheddau cynhwysol ac amrywiol lle mae gwahaniaethau'n cael eu dathlu. Mae athrawon a darpariaethau arbenigol yn ategu'r dull hwn. 

Adran 8: Manylebau STF: 

Adran 9: Gofyniad Hysbysiad Statudol

Os bydd y Cabinet yn penderfynu bwrw ymlaen â'r cynnig hwn ar ôl ystyried yr ymatebion i'r ymgynghoriad, bydd y Cyngor yn cyhoeddi Hysbysiad Statudol, a fydd yn gwahodd unrhyw un sy'n dymuno gwrthwynebu, i wneud hynny yn ysgrifenedig o fewn cyfnod o 28 diwrnod. Os derbynnir gwrthwynebiadau, bydd adroddiad gwrthwynebu'n cael ei gyhoeddi ar wefan Cyngor Abertawe. Bydd copïau caled o'r adroddiad hefyd ar gael ar gais. Bydd yr adroddiad yn crynhoi'r materion a godwyd ac yn darparu ymateb Cyngor Abertawe i'r gwrthwynebiadau hynny. 

Adran 10: dyddiad gweithredu arfaethedig:

Medi 2025