Camlas Tennant

Mae camlas Tennant yn 8 milltir o hyd o Bort Tennant, Abertawe i'w chyffordd â Chamlas Nedd yn Aberdulais ac mae'n daith gerdded hyfryd a hamddenol drwy dirweddau heb eu difetha er gwaethaf ei chysylltiadau diwydiannol.

Syniad George Tennant oedd camlas Tennant a oedd am gysylltu afon Nedd ag afon Tawe. Dechreuodd y gwaith ar y gamlas ym 1821 ac yn y pen draw roedd yn rhedeg o geg yr afon Tawe, ger Abertawe i Fasin Aberdulais lle cyfarfu â Chamlas Nedd. Cyn cyrraedd Basin Aberdulais, roedd yn rhaid i'r gamlas groesi afon Nedd, gwnaed hynny drwy draphont ddŵr hyfryd Aberdulais.

Nid oes cychod wedi mordwyo ar hyd Camlas Tennant ers 1934 ac eto mae wedi goroesi fwy neu lai'n gyfan gwbl. Mae hyn yn bennaf oherwydd bod Camlas Tennant (ar hyd Camlas Nedd) yn cael ei defnyddio fel ffynhonnell ddŵr ar gyfer diwydiannau lleol.

Mae Camlas Tennant yn bwysig at ddibenion gwarchod natur. Ar wahân i ddŵr o'r gamlas ei hun, mae cynefinoedd gwlyptir ychwanegol yn cynnwys corstir ac ardal fechan o goetir gwlyb. Mae'r safle'n cael ei ddefnyddio gan ddyfrgwn, ac mae'n bwysig i amrywiaeth o rywogaethau adar fel glas y dorlan, telor yr hesg, hebogau a chudyll coch.