A-Y o barciau, gwarchodfeydd natur a mannau awyr agored

Mae Comin Mynydd Bach ar gyrion trefol Abertawe i'r gogledd o Ysgol Mynydd Bach (Ysgol Gynradd Gymraeg Tirdeunaw), dwy fynwent, tai a ffermdir.

Comin 65 hectar yw hwn wedi'i gysylltu gan lwybr troed â Choed Gelli Hir - safle sy'n eiddo i Ymddiriedolaeth Bywyd Gwyllt De a Gorllewin Cymru sy'n ei reoli.

Tir comin tua 34 hectar yw hwn, wedi'i groesi gan reilffordd, ac mae'n cynnwys amrywiaeth o gynefinoedd.

Mae Comin Mynydd Cadle ar gyrion trefol Penderi.

Safle 182 hectar o faint ar ymyl ystâd ddiwydiannol Penllergaer yw hwn. Mae Heol Tregŵyr (A484), Heol Abertawe (B4620) a Heol yr Ysbyty yn croesi'r safle.

Mynydd hir, cul (79.4 hectar) yw Mynydd Gelliwastad sydd â golygfeydd hyfryd o ddwy ochr y cwm.

Mae'r tir comin 35 hectar hwn ar lethr y clogwyn rhwng Bae Langland a Bae Caswell.

Mae'r ardal hon yn cynnwys Coed Peel, y fynwent gan gynnwys safle claddu coetir a thiroedd y castell.

Parc cymunedol gwych yn nwyrain y ddinas sy'n cynnig ardal gemau amlddefnydd a lle i gicio pêl.

Mae Parc Melin Mynach yn dirwedd o bwys hanesyddol, gyda nodweddion treftadaeth ddiwydiannol.

Mae Parc Williams o fewn pellter cerdded i gastell Casllwchwr ac mae'n cynnig llawer o gyfleusterau ar gyfer nifer o weithgareddau awyr agored.

Gyda dwy lawnt fowlio a chae pêl-droed, mae gan Barc y Werin nifer o gyfleusterau gwych i ddenu ymwelwyr o bob oed a'u cadw'n actif.

Coetir poblogaidd yw Coed y Parc (164 hectar) yn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol Gŵyr.

Mae Pengwern a Fairwood yn ddwy ardal fawr o dir comin nesaf at ei gilydd (cyfanswm o 157 hectar a 462ha yn eu tro) sy'n cynnwys glaswelltir rhostirol llaith, glaswelltir corsiog a rhedyn a phrysgwydd ar y tir uchel.

Amgylchynir llethrau Pen-lan gan ddatblygiadau trefol Pen-lan a Brynhyfryd ac yn cynnwys mosaig o rostir sych/laswelltir asidig. Ceir ardaloedd llai sy'n cynnwys prysgwydd yn bennaf a glaswelltir hamdden.

Mae Coedwig Penllergaer, sy'n eiddo i Gomisiwn Coedwigaeth Cymru, yn ardal gymharol fawr (tua 193 hectar) o goetir, yr ystyrir ei bod o werth gymunedol sylweddol.

Ar gyrion gogleddol Abertawe y mae Coed Cwm Penllergaer sy'n weladwy o draffordd yr M4.

Mae nifer o olion archeolegol pwysig ar Dwyni Penmaen ac mae'r safle rhwng Bae'r Tri Chlogwyn a Bae Oxwich yn golygu ei fod yn daith gerdded ddeniadol.

Mae Clogwyni Pennard (ym mherchnogaeth yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn bennaf) yn ddarn o arfordir hardd gwyllt a garw yn ne Gwyr, gyda Bae'r Tri Chlogwyn, sy'n destun poblogaidd mewn ffotograffau, ar un pen, a Bae Pwll Du, sydd yr un mor hardd, ar y pen arall. Mae tua 4 milltir rhwng y ddau.

Mae'r parc hwn i'r gogledd o'r sir ym mhentref Pontlliw.

Parc Primrose yn barc bychan yn Llansamlet.

Mae Gwarchodfa Natur Leol Pwll Du yn cynnwys darn cul o dir gwastad ar ben y clogwyni a'r llethr i lawr i'r creigiau a olchir gan y môr, ac mae'n cynnal amrywiaeth o gynefinoedd a phlanhigion pwysig.

Mae gan y parc hwn nifer o nodweddion diddorol gan gynnwys cwrt pêl fasged ac amffitheatr goncrit.

Mae bae ysgubol Rhosili ar ben pellaf Penrhyn Gŵyr. Gyda sgerbwd llongddrylliad ac ynys lanw Pen Pyrod Rhosili i'w gweld ar lanw isel, y ffordd orau i weld y cyfan yw dilyn llwybr sy'n dringo uwch ben y bae i Gomin Rhosili. Cewch olygfeydd ysblennydd a syfrdanol o'r fan honno.

Ardal o dir comin 68ha yw Ryers Down (sy'n eiddo i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol).

Meithrinfa Goed Fictoraidd a Gardd Farchnad (1870-1918) oedd Coetir Shaw a sefydlwyd gan ddau frawd o Swydd Efrog, John a William Shaw.

Mae'r Gerddi Botaneg yn gartref i un o gasgliadau planhigion pennaf Cymru gyda borderi blodau lliwgar a thai gwydr mawr.

Ymweliad hanfodol i deuluoedd o bob oedran. Mae gan Barc Singleton erwau o wyrddni diaddurn syml.

Mae Coed Parc Sgeti'n cwmpasu grŵp o bum coedwig fach leol yn ardal Sgeti yn Abertawe, y mae dwy ohonynt yn hawdd mynd iddynt.

Mae'r darn hwn o arfordir yn doreithiog o fywyd gwyllt a hanes ac yn dirwedd amrywiol a thrawiadol o olygfeydd clogwyni, coetiroedd a thwyni tywod.

Parc cymunedol gwych yn y Mwmbwls. Eisteddwch yn ôl a mwynhau'r olygfa dros Fae Abertawe wrth i'r plant gael hwyl ar y cyfleusterau chwarae gwych.

Parc cowrt trefol bach a ffurfiol gyda choed yn eu llawn dwf a seddau.

Mae'r comin hwn yn glytwaith o rostir isel a glaswelltir corsiog. Mae'r gwair ar ran o'r safle'n cael ei dorri'n rheolaidd a cheir rhai meysydd chwaraeon.

Mae Camlas Abertawe'n goridor gwyrdd deniadol ac yn lle hyfryd i fynd am dro.

Mae bywyd gwyllt a nodweddion naturiol a hanesyddol Bae Abertawe'n creu amgylchedd o safon eithriadol i fyw, gweithio a datblygu twristiaeth gynaliadwy ynddo.

Mae Gwarchodfa Natur Bro Tawe ym Mro Tawe, maestref yng ngogledd-ddwyrain Abertawe.

Mae camlas Tennant yn 8 milltir o hyd o Bort Tennant, Abertawe i'w chyffordd â Chamlas Nedd yn Aberdulais ac mae'n daith gerdded hyfryd a hamddenol drwy dirweddau heb eu difetha er gwaethaf ei chysylltiadau diwydiannol.

Mae pum darn bach o tir comin ar wahân yn ardal Llanmorlais/Blue Anchor.

Man agored yn Townhill.

Mae Glaswelltir Corsiog y Trallwn yn ardal o oddeutu 23 hectar o laswelltir wedi'i wella a'i wella'n rhannol, planhigfeydd coniffer (Coedwig y Trallwn) gyda datblygiad trefol o amgylch y corstir. Mae Rheilffordd Bro Tawe ar ymyl ogleddol y safle.

Mae rhan ogleddol y safle'n cynnwys brith o laswelltir corsiog a phrysgwydd.

Mae'r parc hwn yng nghanol y Mwmbwls yn lle perffaith i'r teulu gicio pêl a chwarae neu ymlacio wrth fynd â'r ci am dro.

Parc trefol twt a hardd rhwng canol y ddinas a'r Mwmbwls.

Mae'r nant yn rhedeg drwy'r coetir deniadol hwn o dderw a chyll yn bennaf sy'n gartref i adar megis y dylluan frech, y gnocell werdd, llwyd y gwrych, y fronfraith, y llinos werdd, yr eurbinc a choch y berllan.

Parc trefol gyda choetir a chae criced ar gyrion Clydach.

Mae'r cominau hyn yn fosaig o laswelltir llaith asid a rhostir sychach. Maent yn gominau tawel iawn ar y cyfan, ychydig yn ddiarffordd, wedi'u cuddio gan brysgwydd a choed.

Parc coediog canolig ei faint yw hwn gyda nant ddymunol yn rhedeg drwyddo.

Mae Morfa Llanrhidian a Thwyni Whiteford yn eiddo i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol, ac yn safleoedd arbennig o ran harddwch y dirwedd a'r bywyd gwyllt.

Mae gan barc gwyrdd a hyfryd Ynystawe, sydd ger glannau'r afon Tawe, amrywiaeth o gyfleusterau i bobl o bob oed.